Συνάντηση με τους 13 Περιφερειακούς Διευθυντές Εκπαίδευσης και τους 116 Διευθυντές Εκπαίδευσης πραγματοποιεί σήμερα ο Υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων Νίκος Φίλης.  Στην ομιλία του ο Υπουργός Παιδείας, αφού καλωσόρησε τα στελέχη εκπαίδευσης, αναφέρθηκε στις επιπτώσεις της κρίσης στην εκπαίδευση, στο προσφυγικό, στο διάλογο που βρίσκεται σε εξέλιξη, στο ρόλο των στελεχών εκπαίδευσης, τις πανελλαδικές, στις ενέργειες για την ομαλή έναρξη του νέου σχολικού έτους, στην επαγγελματική εκπαίδευση, την ειδική αγωγή, τις αλλαγές στην εκπαίδευση και τις σχολικές δραστηριότητες. 

ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΝΙΚΟΥ ΦΙΛΗ ΣΤΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΕΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΕΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

Αγαπητοί/ ες συνεργάτες του Υπουργείου Παιδείας

Σας καλωσορίζω σήμερα στο Υπουργείο Παιδείαςστην πρώτη συνάντηση όλων των στελεχών διοίκησης (Περιφερειακών Διευθυντών και Διευθυντών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης) με την ηγεσία και τη διοικητική ιεραρχία του Υπουργείου. Θέλω να σας ευχηθώ δύναμη, κουράγιο και επιτυχία στο έργο που αναλάβατε σε μια πολύ δύσκολη στιγμή για το εκπαιδευτικό σύστημα στη χώρα μας. Θα ήθελα να σας πω πως από την πρώτη εφαρμογή του θεσμού επιλογής των Διευθυντών Εκπαίδευσης είμαστε ικανοποιημένοι γιατί δημιουργήθηκε ένα σώμα στελεχών εκπαίδευσης που συνδυάζει δυο στοιχεία που είναι απαραίτητα σε κάθε ζωντανό θεσμό στη δημόσια διοίκηση, την εμπειρία αλλά και την ανανέωση. Ανανέωση που έφτασε σε ποσοστό το 60% αφού 70 από τους 116 Διευθυντές Εκπαίδευσης επιλεγήκατε για πρώτη φορά.

ΚΡΙΣΗ- ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

Όπως γνωρίζετε βρισκόμαστε σε μια περίοδο, όπου οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στην εκπαίδευση είναι μεγάλες. Οι μειώσεις των δαπανών για την εκπαίδευση από το 2009 ως το 2015 κατά 35 % είναι μια τεράστια απώλεια για το δημόσιο εκπαιδευτικό μας σύστημα. Αυτό μεταφράστηκε στην πράξη σε μεγάλη μείωση του αριθμού των εκπαιδευτικών, λόγω των συνταξιοδοτήσεων και τη μη αναπλήρωσή τους με νέους, με αποτέλεσμα να υπάρχει σημαντική έλλειψη διδακτικού προσωπικού. Επίσης εξαιτίας αυτή της κατάστασης έχει αυξηθεί η γήρανση του εκπαιδευτικού δυναμικού, ιδιαίτερα στον χώρο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

Η σημερινή κυβέρνηση σταμάτησε ήδη αυτή την πορεία των συνεχών μειώσεων και για πρώτη φορά μετά από το 2009 σταθεροποίησε τις δαπάνες του Υπουργείου Παιδείας στο 2,8% επί του ΑΕΠ στον προϋπολογισμό του 2016 (όσο ήταν και το 2015), παρά την πρόβλεψη που υπήρχε στο μεσοπρόθεσμο 2013-18 για νέα μείωση. Επίσης έχουμε ήδη καταθέσει στους θεσμούς τη μελέτη του υπουργείου για την ανάγκη 20.000 μόνιμων διορισμών την επόμενη τριετία. Στόχος κοινός όλων μας είναι - μετά από έξι χρόνια μνημονιακών πολιτικών και αδιοριστίας - να υπάρξουν επιτέλους μόνιμοι διορισμοί στην εκπαίδευση. Αυτός ο στόχος μας είναι βασική προϋπόθεση για την αρχή ενός νέου κύκλου αποκατάστασης των προβλημάτων της εκπαίδευσης αλλά και των εκπαιδευτικών

Η κρίση, η ανεργία και η αυξανόμενη φτώχεια των οικογενειών αυτά τα χρόνια μας έφερε αντιμέτωπους με το φαινόμενο της αδυναμίας των οικογενειών να ανταποκριθούν στις βασικές ανάγκες διατροφής και διαβίωσης των παιδιών τους. Μια ζωτικής σημασίας πρωτοβουλία του Υπουργείου στους δύσκολους καιρούς της κρίσης, σε συνεργασία με το υπουργείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης, είναι και το Πρόγραμμα Σίτισης στα σχολεία, ιδίως εκεί όπου υπάρχει η μεγαλύτερη ανάγκη για προφανείς λόγους. Ήδη από τον Νοέμβριο, υλοποιείται το πρόγραμμα ''Δεκατιανό'', σε 66 δημοτικά της περιοχής της πρωτεύουσας, καλύπτοντας 11.500 και πλέον μαθητές και μαθήτριες. Το πρόγραμμα θα διαρκέσει μέχρι τον Ιούνιο. Άλλη μια ιδιαίτερα σημαντική πρωτοβουλία συνιστά το πιλοτικό πρόγραμμα ''Ζεστό Γεύμα'', που ξεκίνησε πριν λίγες μέρες σε όλα τα Δημοτικά σχολεία του Περάματος, και αφορά 1.400 περίπου παιδιά. Παράλληλα, θα ξεκινήσουν προγράμματα σε συνεργασία με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης που αφορούν στη διανομή φρέσκου γάλατος και φρέσκων φρούτων/λαχανικών σε σχολεία.  

ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ

          Είναι προφανές ότι ως χώρα αυτή την περίοδο ζούμε μια ακόμη μεγάλη κρίση, την προσφυγική κρίση και δεν είμαστε ασυγκίνητοι ως κοινωνία, ως εκπαίδευση και ως Υπουργείο Παιδείας. Κανένα προσφυγόπουλο δεν πρέπει να αισθανθεί μόνο του στη χώρα μας. Θέλουμε η εκπαίδευση να γίνει κυψέλη εθελοντικής δράσης και αλληλεγγύης στους πρόσφυγες και ιδιαίτερα στα παιδιά. Γιατί ένα μεγάλο μέρος προσφύγων είναι παιδιά και μάλιστα ασυνόδευτα παιδιά.

          Έχουμε υποχρέωση όχι μόνο από τις διεθνείς συμβάσεις, αλλά και από τη στοιχειώδη ανθρωπιστική και δημοκρατική αντίληψη, η οποία διαπερνά τη χώρα μας και λόγω βιωμάτων, αλλά και λόγω της αντίληψης για τη φιλοξενία που έχουμε σαν Έλληνες. Και αυτή η αντίληψη είναι και πρέπει να είναι συστατικό της παιδείας που παρέχουμε στους νέους και τις νέες μας.

          Στις 21 Μαρτίου είναι η παγκόσμια μέρα κατά του ρατσισμού και στα σχολεία όλης της χώρας θα πραγματοποιηθούν εκπαιδευτικές δράσεις ευαισθητοποίησης των μαθητών/τριών στις αξίες του σεβασμού του Άλλου, της ισότητας όλων των ανθρώπων και της αλληλεγγύης

          Δεν ξεχνούμε ότι το σχολείο στη χώρα μας, οι Έλληνες εκπαιδευτικοί έχουν διαχειριστεί με ανθρωπιά, διδακτική επάρκεια και επιτυχία τα προβλήματα των νέων μεταναστών κατά τα προηγούμενα χρόνια. Υπήρξαν οι Έλληνες εκπαιδευτικοί η βασική δύναμη αντιρατσιστικής διαπαιδαγώγησης και απόκρουσης κηρυγμάτων μισαλλοδοξίας και ξενοφοβίας τα οποία τα βλέπουμε, τα ακούμε και τώρα σιγά – σιγά να εκφράζονται από κάποιους χώρους.

          Το Υπουργείο Παιδείας εκπονεί ένα επιτελικό σχέδιο δράσης που αφορά ζητήματα όπως η ψυχοκοινωνική στήριξη των παιδιών και των οικογενειών τους, ιδιαίτερα των ασυνόδευτων παιδιών και η συναισθηματική ενδυνάμωσή τους. Η παροχή βασικών γνώσεων και δεξιοτήτων όπως γνώσεις μιας γλώσσας που θα διευκολύνει όχι μόνο την επικοινωνία τους εδώ στη χώρα μας, αλλά και την παραμονή και εγκατάστασή τους σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, συνεπώς η προετοιμασία των προσφύγων για την προώθησή τους σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες είναι κεντρικό θέμα των εκπαιδευτικών προτεραιοτήτων που αναλαμβάνουμε.

          Θα διαμορφώσουμε ένα σχέδιο ολοκληρωμένο για την εκπαίδευση των παιδιών και των ενηλίκων προσφύγων και μεταναστών, όσων τελικώς μείνουν στην Ελλάδα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, έτσι ώστε τα προσόντα που έχουν να αξιοποιηθούν και να ενισχυθούν στη χώρα μας.

          Είναι προφανές ότι η ευαισθητοποίηση των τοπικών κοινωνιών ιδιαίτερα των σχολείων, είναι σημαντικός παράγοντας ώστε η χώρα μας να αποδειχθεί και πάλι μια φιλόξενη αγκαλιά. Για τον σκοπό αυτό, συγκροτούμε μια κεντρική επιτελική επιτροπή αποτελούμενη από υπηρεσιακούς παράγοντες που έχουν σχέση με τα αντικείμενα που συζητούμε, από πανεπιστημιακούς και άλλους επιστήμονες εξειδικευμένους σε θέματα στήριξης, εκπαίδευσης και ένταξης προσφύγων, καθώς και από εκπροσώπους κοινωνικών φορέων, ή οργανώσεων που δραστηριοποιούνται σε συναφή ζητήματα. Στο ζήτημα αυτό είναι απαραίτητη και η δική σας συμβολή τόσο σε ρόλο συντονιστικό στις δράσεις που θα γίνουν από το Υπουργείο Παιδείας όσο και υποστηρικτικό στις τοπικές πρωτοβουλίες αυτοδιοίκησης και συλλογικοτήτων αλληλεγγύης στις οποίες θα πρέπει να ενθαρρυνθεί η συμμετοχή των σχολείων μας.

ΔΙΑΛΟΓΟΣ

Όπως όλοι και όλες γνωρίζετε έχουμε ξεκινήσει τον Εθνικό και Κοινωνικό Διάλογο για την Παιδεία. Προφανώς ο διάλογος αυτός δεν αποτελεί αυτοσκοπό, αλλά το μέσο για να προσεγγίσουμε τα οξυμένα προβλήματα που αντιμετωπίζει το δημόσιο σχολείο. Όπως έχουμε επανειλημμένα τονίσει σε καμιά περίπτωση δεν σχεδιάστηκε αυτός ο διάλογος ως πρόσχημα. Γι` αυτό και θέλουμε να εμπλέξουμε στις διαδικασίες του όσο το δυνατόν περισσότερο την εκπαιδευτική κοινότητα. Έχουμε ήδη στείλει επιστολή που προτρέπει τους συλλόγους διδασκόντων να συζητήσουν τα προβλήματα της εκπαίδευσης προσεγγίζοντάς τα από τη οπτική γωνία των μάχιμων εκπαιδευτικών. Στην επιστολή αυτή θέσαμε κάποια ενδεικτικά ερωτήματα, όχι για να λειτουργήσουν περιοριστικά, αλλά, αντίθετα, για να δώσουν ένα έναυσμα στη συζήτηση.

Έχουμε ήδη πει ότι μια βαθιά και ουσιαστική μεταρρύθμιση χρειάζεται χρόνο, πόρους και σχεδιασμό. Χρειάζεται διακομματική συνεννόηση και κοινωνική συναίνεση, χρειάζεται ιδίως ο εκπαιδευτικός να πεισθεί ότι οι νέες κατευθύνσεις δεν χαράζονται ερήμην του. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο η μεταρρύθμιση δεν μπορεί να προκύψει σε ένα-δυό χρόνια, ούτε καν σε μια τετραετία. Τη μεταρρύθμιση την αντιλαμβανόμαστε ως μια διαρκή διαδικασία, μια διαδικασία σταθερά ανοικτή, ώστε πάντα να υπάρχουν τα περιθώρια για κριτική και αναστοχασμό, που θα οδηγούν σε αναθεωρήσεις όπου και όταν χρειάζεται. Επίσης, πρέπει να είναι σαφές ότι πέρα από τη συνολικότερη μεταρρύθμιση που θα προκύψει σε βάθος χρόνου και αφού ολοκληρωθούν τα βήματα του Εθνικού διαλόγου, ένα σύνολο από ζητήματα που αφορούν τη λειτουργία όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης πρέπει να αντιμετωπιστούν στην τρέχουσα διάστασή τους με άμεσες παρεμβάσεις. Μερικές από αυτές τις αναγκαίες βραχυπρόθεσμες παρεμβάσεις είμαστε υποχρεωμένοι να τις περάσουμε με νομοθετικές ρυθμίσεις τους επόμενους μήνες.

Σημαντικός είναι ο δικός σας ρόλος να ενθαρρύνετε τους εκπαιδευτικούς- καταθέσουν τις προτάσεις τους (ατομικές ή συλλογικές), οι οποίες μπορούν να αφορούν πλευρές, επί μέρους ζητήματα ή την εκπαιδευτική διαδικασία στο σύνολό της, στη σχετική ιστοσελίδα για το διάλογο στην παιδεία, αλλά και να οργανώσουν το επόμενο διάστημα συζητήσεις στο πλαίσιο των παιδαγωγικών συνεδριάσεων των συλλόγων διδασκόντων αλλά και σε επίπεδο σχολείου με τη συμμετοχή των εκπαιδευτικών, των γονέων και κηδεμόνων και των μαθητών (για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση) καταγράφοντας τα προβλήματα της εκπαίδευσης τόσο σε επίπεδο σχολείου όσο και σε επίπεδο εκπαιδευτικού συστήματος καταθέτοντας και σχετικές προτάσεις και, τέλος, να συμβάλλουν μαζί με τους άλλους φορείς της εκπαιδευτικής κοινότητας, τοπικούς φορείς και συλλόγους και την τοπική αυτοδιοίκηση στη διοργάνωση εκδηλώσεων – συζητήσεων για την παιδεία.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

Αγαπητοί, ες συνεργάτες

Ο καθένας και η καθεμιά από εσάς έχει ένα σημαντικό ιδιαίτερο δικό του ρόλο στην εκπαιδευτική ιεραρχία ανάλογα και με τη θέση που κατέχει. Όλοι μας έχουμε συγκεκριμένες αρμοδιότητες που τελικό σκοπό έχουννα υπηρετήσουμε τη συνταγματική επιταγή της παροχής δημόσιας και δωρεάν υψηλού επιπέδου εκπαίδευσης στους μαθητές και τις μαθήτριες που ζουν στη χώρα μας χωρίς διακρίσεις κανενός είδους.

Η επιτυχία στον δικό σας ρόλο είναι και ένα δημοκρατικό στοίχημα για όλους μας, αφού για πρώτη φορά η επιλογή των Διευθυντών σχολείων και των Διευθυντών Εκπαίδευσης εμπιστεύτηκε τους εκπαιδευτικούς της τάξης. Πιστεύω πως αξίζει αυτός ο δημοκρατικός πειραματισμός που αποτελεί και μια βιωματική εμπειρία της εφαρμογής της δημοκρατίας στην πράξη να πετύχει. Ο θεσμός αυτός βέβαια πρέπει να είναι ανοικτός και σε βελτιώσεις στο μέλλον, οι οποίες θα προκύψουν από την εμπειρία της εφαρμογής του.

Αποτελείτε ένα πολύ σημαντικό κρίκο για τη λειτουργία της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Η καθημερινή δική σας πρακτική και αποφάσεις επηρεάζουν θετικά ή αρνητικά τους εκπαιδευτικούς και τα σχολεία και κατ΄ επέκταση και τους μαθητές και τις μαθήτριες. Είναι σημαντικό για αυτόν τον λόγο, μέσα από τις αποφάσεις και τη δράση σας, να μεταφέρεται το πνεύμα της συλλογικής λειτουργίας, του σεβασμού στην καθημερινή εργασία των εκπαιδευτικών, της έγνοιας για τους κόπους των οικογενειών των μαθητών και των μαθητριών, της φροντίδας για την καλύτερη αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας και των κονδυλίων που διατίθενται στην εκπαίδευση.

Συγχρόνως πρέπει να ασκείτε διοίκηση με αποφασιστικό τρόπο και με κατεύθυνση την ταχύτατη επίλυση των προβλημάτων που ανακύπτουν. Νομίζω πως γνωρίζετε καλύτερα από εμένα, γιατί είσθε όλοι και όλες σας έμπειροι εκπαιδευτικοί και διοικητικά στελέχη, πως στην εκπαίδευση οι αποφάσεις των διοικούντων πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους πως η εκπαιδευτική διαδικασία είναι πολυπαραγοντική, οι άνθρωποι (εκπαιδευτικοί και μαθητές) είναι ο καθένας και η καθεμιά ξεχωριστοί και δεν τους αντιμετωπίζουμε ως αριθμούς σε «σχεδιασμούς επί χάρτου» στο πλαίσιο μιας γραφειοκρατικής διαδικασίας.

Συγχρόνως όμως, και στη δύσκολη συγκυρία που βρίσκεται η χώρα μας, πρέπει με τις αποφάσεις σας να συμβάλλετε στη βέλτιστη αξιοποίηση του εκπαιδευτικού προσωπικού, μέσα βεβαίως στο ισχύον πλαίσιο των εργασιακών δικαιωμάτων των εκπαιδευτικών και της ισχύουσας νομοθεσίας.

Είναι σημαντικό οι αποφάσεις σας να διαπνέονται από δημοκρατικότητα, συνεργατικότητα, δικαιοσύνη προς όλους, αντικειμενικότητα και διαφάνεια Ακόμη και σε περιπτώσεις που απαιτείται να ληφθούν δύσκολες και κρίσιμες αποφάσεις για τησωστή και πλήρη λειτουργία των σχολείων μας, η διοίκηση πείθει, όταν αυτές οι αποφάσεις διαπνέονται από δικαιοσύνη και σεβασμό προς τους ανθρώπους οι οποίοι θα κληθούν να τις υλοποιήσουν.

Μια ακόμη διάσταση που θα ήθελα να τονίσω είναι η αναγκαιότητα της στενής και καθημερινής συνεργασίας ανάμεσα στις Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης σε κάθε νομό, όπως και με τις Περιφερειακές Διευθύνσεις σε κάθε περιφέρεια. Και αυτό αντιλαμβάνεστε πως έχει καταστεί περισσότερο από αναγκαίο τα τελευταία χρόνια, αφού ένα μεγάλο τμήμα των εκπαιδευτικών ειδικοτήτων είναι κοινό και στις δύο βαθμίδες. Οφείλουμε λοιπόν να βρίσκουμε τις κατάλληλες και άμεσες λύσεις σε κάθε περίπτωση, ξεπερνώντας πιθανά γραφειοκρατικά εμπόδια στη λειτουργία μας αλλά και αφήνοντας στην άκρη τη λογική του επιμέρους εκπαιδευτικού τμήματος, αξιοποιώντας το εκπαιδευτικό δυναμικό και των δυο βαθμίδων σύμφωνα με τις κοινές ανάγκες.

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ

Μια σημαντική δράση του Υπουργείου Παιδείας το επόμενο διάστημα στο χώρο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, είναι η προετοιμασία και η πραγματοποίηση με επιτυχία των πανελλαδικών εξετάσεων για την πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ολοκληρώσαμε τις νομοθετικές ρυθμίσεις για το νέο σύστημα εισαγωγής στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση (διατάξεις για τα ΕΠΑΛ, σύνταξη προεδρικού διατάγματος για την ενδοσχολική αξιολόγηση και τις απολυτήριες εξετάσεις του λυκείου,  τρόπος υπολογισμού της βαθμολογίας κάθε υποψηφίου, τρόπος αξιολόγησης ανά μάθημα, ειδικές ρυθμίσεις για τους ομογενείς και αλλοδαπούς υποψήφιους, εξασφάλιση των αμοιβών όσων εμπλέκονται στις πανελλαδικές εξετάσεις). Απομένει η υπουργική απόφαση για το ποσοστό που θα αναλογεί στους υποψήφιους του παλαιού και του νέου συστήματος, το οποίο θα προκύψει μετά τη μελέτη από την αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου των δηλώσεων που κατέθεσαν οι υποψήφιοι, των οποίων η διορία κατάθεσης έληξε πριν λίγες ημέρες.

Γνωρίζουμε αγαπητοί και αγαπητές συνεργάτες πως ο μηχανισμός των εξετάσεων απαιτεί την επιτυχημένη συνεργασία όλων των επιπέδων διοικητικών και εκπαιδευτικών. Είμαι βέβαιος πως τόσο οι εκπαιδευτικοί που εμπλέκονται στη διαδικασία των εξετάσεων, όσο και εσείς ως στελέχη της εκπαίδευσης, θα εκπληρώσετε το χρέος σας στον ύψιστο βαθμό, κάτι που κάθε χρονιά άλλωστε η εκπαιδευτική κοινότητα στο σύνολό της το επιβεβαιώνει με την υψηλή ευθύνη που τη διακρίνει.

Επίσης σημαντική διαδικασία είναι και οι εξετάσεις για το Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας, πολύ περισσότερο δε που ο απώτερος στόχος μας είναι οι σπουδές στις ξένες γλώσσες στο δημόσιο σχολείο να αρκούν για την επιτυχή συμμετοχή των μαθητών και των μαθητριών στις εξετάσεις για την απόκτηση πιστοποιητικού Γλωσσομάθειας.

ΥΠΗΡΕΣΙΑΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ-ΑΝΟΙΓΜΑ ΣΧΟΛΕΙΩΝ

Αγαπητοί, ες συνεργάτες    

Το άνοιγμα των σχολείων στις 12 Σεπτέμβρη με στόχο όλοι οι μαθητές να έχουν το δάσκαλο και τον καθηγητή τους στην τάξη, είναι ένα μεγάλο στοίχημα για όλους μας. Για την επιτυχία αυτού του στόχου βασική παράμετρος είναι η έγκαιρη ολοκλήρωση όλων των υπηρεσιακών μεταβολών του προσωπικού. Το πλήθος των διοικητικών πράξεων που υλοποιούνται ετησίως για την διαδικασία των υπηρεσιακών μεταβολών των εκπαιδευτικών, το πλήθος των εμπλεκομένων δομών σε επίπεδο επικράτειας και η πολυπλοκότητα των δράσεων που απαιτούνται, καθιστά απαραίτητη την κατάρτιση λεπτομερούς χρονοδιαγράμματος για το συγχρονισμό και συντονισμό των μετεχόντων του εγχειρήματος. Το διακύβευμα της επιτυχίας των έγκαιρων και έγκυρων υπηρεσιακών μεταβολών των εκπαιδευτικών είναι σημαντικό και έχει εμφανώς πρωτεύοντα ρόλο στο επιτυχές άνοιγμα των σχολείων που αποτελεί εμβληματικής σημασίας δράση για το Υπουργείο.

Για πρώτη φορά το τρέχον έτος, βρίσκεται σε εξέλιξη προσπάθεια των υπηρεσιών του υπουργείου με στόχο οι αιτήσεις αποσπάσεων, οι αιτήσεις αναπληρωτών και μόνιμων διορισμών να γίνουν ηλεκτρονικά με προφανή αποτελέσματα στη μείωση των γραφειοκρατικών βαρών, των ανθρωποωρών εργασίας και της ταλαιπωρίας των εκπαιδευτικών.

Στόχος του χρονοδιαγράμματος είναι η χρονική διασπορά των βημάτων υλοποίησης των υπηρεσιακών μεταβολών σε λειτουργικό πάντοτε χρόνο, η αποφυγή συνωστισμού των εκπαιδευτικών στις υπηρεσίες και ο ορθολογικός προγραμματισμός των θερινών αδειών των υπαλλήλων. Επίσης, κομβικής σημασίας είναι η υλοποίηση εγκαίρως των μεταθέσεων, των αποσπάσεων, των διορισμών και της 1η φάσης πρόσληψης αναπληρωτών ώστε να μπορεί σε προσωπικό επίπεδο να γίνει προγραμματισμός της ζωής του εκπαιδευτικού προσωπικού και τα Υπηρεσιακά Συμβούλια να έχουν τον απαραίτητο χρόνο για την τοποθέτηση των εκπαιδευτικών σε σχολικές μονάδες αρκετά νωρίτερα από την 1η Σεπτεμβρίου. Μέσα στο πλαίσιο αυτό οι μεταθέσεις των εκπαιδευτικών θα ολοκληρωθούν στις αρχές Ιουνίου, ενώ οι αποσπάσεις όλων των ειδών θα έχουν ολοκληρωθεί στις αρχές Ιουλίου.

Τέλος, δίνεται έμφαση στο συγχρονισμό των διαδικασιών τοποθέτησης εκπαιδευτικών σε σχολικές μονάδες όλων των Διευθύνσεων Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης της χώρας ώστε να καταστεί δυνατή η ολοκλήρωση των οριστικών και προσωρινών τοποθετήσεων των μονίμων εκπαιδευτικών από τα Υπηρεσιακά Συμβούλια μέχρι τα τέλη Ιουλίου.

Ο προγραμματισμός και οι ενέργειες των υπηρεσιών του υπουργείου, οι ενέργειες και οι αποφάσεις των 13 Περιφερειακών Διευθυντών Εκπαίδευσης, οι ενέργειες, η συνεργασία και οι αποφάσεις των 116 Διευθυντών Εκπαίδευσης ΠΕ & ΔΕ πρέπει να στοιχίζονται σε ένα κοινό στόχο: Να ανοίξουν στις 12 Σεπτέμβρη με πλήρη λειτουργία τα σχολεία, Νηπιαγωγεία/Δημοτικά/Γυμνάσια/Γενικά και Επαγγελματικά Λύκεια.  

ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ-ΣΤΗΡΙΞΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Σημαντικό ζήτημα αποτελεί για το Υπουργείο Παιδείας η στοχευμένη προώθηση αλλαγών στα προγράμματα σπουδών όλων των βαθμίδων, ορισμένες από τις οποίες θα ξεκινήσουν από την επόμενη σχολική χρονιά, γιαυτό χρειάζεται να ληφθούν έγκαιρα αποφάσεις και να ληφθούν υπόψη στον προγραμματισμό μας. Κοινή διαπίστωση όλων είναι η αναγκαιότητα για την ελάφρυνση της ύλης και τη μείωση του εξεταστικού φόρτου των μαθητών. Ζητήματα που πρέπει να εξεταστούν με μια συνολική μελέτη και αναπροσαρμογή των προγραμμάτων σπουδών από το ΙΕΠ.

Γενικότερα, η ανάγκη μείωσης  της μαθητικής διαρροής στην υποχρεωτική εκπαίδευση και του λειτουργικού αναλφαβητισμού τόσο για το σύνολο του μαθητικού πληθυσμού όσο και  για ευπαθείς κοινωνικά ομάδες (όπως Ρομά, κρατούμενοι,  μέλη κέντρων απεξάρτησης από ουσίες κ.λπ.) μέσω της ανάπτυξης προγραμμάτων αντισταθμιστικής  εκπαίδευσης είναι στον πυρήνα της εκπαιδευτικής μας πολιτικής. Νομοθετήσαμε ήδη πρόσφατα ένα νέο πλαίσιο για την αντισταθμιστική εκπαίδευση και σχεδιάζουμε σχετικά προγράμματα για να χρηματοδοτηθούν αυτά από το ΕΣΠΑ και να επεκταθεί η εφαρμογή προγραμμάτων ενισχυτικής διδασκαλίας και πρόσθετης διδακτικής στήριξης.

Επίσης σημαντικό θέμα που απασχολεί το Υπουργείο Παιδείας είναι η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών αλλά και γενικότερα η δημιουργία θεσμών πολύπλευρης στήριξης του εκπαιδευτικού έργου. Ήδη έχει δημιουργηθεί σχετική επιτροπή για αυτό το σοβαρό ζήτημα.

Επίσης μας απασχολεί να ξαναδούμε ολιστικά το ζήτημα του ρόλου όλων των παραγόντων στην εκπαιδευτική διαδικασία, από τους σχολικούς συμβούλους και τα διοικητικά στελέχη της εκπαίδευσης, μέχρι τους διευθυντές των σχολείων και τον σύλλογο διδασκόντων, με στόχους: τη μείωση της γραφειοκρατίας, την ανάπτυξη της δημοκρατίας και της παιδαγωγικής αυτονομίας της σχολικής μονάδας, αλλά και την έγκαιρη υλοποίηση των αποφάσεων που απαιτούνται για τη σωστή λειτουργία ολόκληρου του εκπαιδευτικού μας οικοδομήματος, με τελικό κεντρικό μας σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας στην εκπαιδευτική διαδικασία σε όφελος των μαθητών και των μαθητριών.

Και βεβαίως τα ζητήματα αυτά θα αποτελέσουν αντικείμενο διαλόγου μέσα στην εκπαιδευτική κοινότητα, η εμπειρία της οποίας είναι πολύτιμη για να δημιουργήσουμε δομές στέρεες και λειτουργικές αλλά και που θα κατοχυρώνουν το δημοκρατικό τρόπο λειτουργίας της εκπαίδευσης.

Για την υποστήριξη όλων των δράσεων και την αναβάθμιση των υποδομών και περιεχομένου για όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης αξιοποιούνται όλοι οι διαθέσιμοι πόροι από το νέο ΕΣΠΑ, τα τομεακά και περιφερειακά προγράμματα, όσο και από τις ευρωπαϊκές τράπεζες που χρηματοδοτούν κατά προτεραιότητα έργα κοινωνικής συνοχής και περιφερειακής ανάπτυξης όπωςη Αναπτυξιακή Τράπεζα του Συµβουλίου της Ευρώπης(Council of Europe Development Bank-CEB) και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων( European Investment Bank-EIB ). Οι υπηρεσίες του Υπουργείου σε συνεργασία με εποπτευόμενους φορείς διαμορφώνουν κοινές λειτουργικές προδιαγραφές για εκπαιδευτικό περιεχόμενο και υποδομές. Οι προβλέψεις για κτιριακές υποδομές διαμορφώνονται σε συνεργασία με την αυτοδιοίκηση με βάση τις απογραφές, στοιχεία του δημοτολογίου άλλα και εκτιμήσεις για πρόσφυγες  και μετανάστες.Αύριο, δημοσιεύεται πρόσκληση για την αναβάθμιση ψηφιακών υποδομών όλων των σχολείων. Η 1η φάση της αναβάθμισης ξεκινά με τα σχολεία που θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον έως τις 8 Απριλίου 2016. Η αναβάθμιση αφορά συγκεκριμένες παρεμβάσεις στις ψηφιακές υποδομές των σχολείων που βελτιώνουν την παιδαγωγική–διδακτική διαδικασία. Θα στηρίζεται σε ανοιχτές τεχνολογίες και πρότυπα, θα αφορά υπολογιστές, συστήματα ρομποτικής και αισθητήρων, τρισδιάστατους εκτυπωτές και βοηθητικό εξοπλισμό.

ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

Σημαντική πλευρά της σχολικής ζωής είναι η ανάπτυξη ποικίλων σχολικών δραστηριοτήτων (αγωγής υγείας, περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, σχολικού επαγγελματικού προσανατολισμού, δράσεις ανάπτυξης κοινωνικής αλληλεγγύης, δράσεις ενάντια στον εκφοβισμό και τη σχολική βία, καλλιτεχνικές ομάδες κ.λπ.) που ζωντανεύουν κατά κοινή ομολογία τη σχολική ζωή και ενεργοποιούν τη συμμετοχή των μαθητών και των μαθητριών. Το Υπουργείο Παιδείας λαμβάνει όλες εκείνες τις πρωτοβουλίες που απαιτούνται για να διευκολύνει την ανάπτυξη τέτοιων δραστηριοτήτων και προωθεί συνεργασίες με φορείς κυβερνητικούς και επιστημονικούς για τη στήριξη και διεύρυνση του έργου των εκπαιδευτικών σε αυτούς τους τομείς.

Με μια σειρά από εγκυκλίους, το Υπουργείο έθεσε όρια και προϋποθέσεις στην παρουσία ποικίλων εξωσχολικών παραγόντων στην τάξη με το πρόσχημα εκπαιδευτικών προγραμμάτων και ενημερώσεων, δηλώνοντας έτσι την πολιτική βούλησή του να περιφρουρηθεί η τόσο απαραίτητη για την εκπαιδευτική διαδικασία ενδοσχολική ηρεμία και ο σεβασμός του διδακτικού προγράμματος στο χώρο του σχολείου.  Για το Υπουργείο Παιδείας βασικό κριτήριο για τη ένταξη εξωσχολικών παραγόντων στην εκπαιδευτική διαδικασία των σχολείων πρέπει να είναι η συμβολή τους στην "πλαισίωση και αναπλαισίωση της διδακτικής πράξης", δηλ.  σε ποιο βαθμό διευρύνουν τους μορφωτικούς ορίζοντες των μαθητών και όχι άλλες σκοπιμότητες. Το Υπουργείο θα προχωρήσει στον επανακαθορισμό κριτηρίων και προϋποθέσεων για την έγκριση και ένταξη εξωσχολικών φορέων και προσώπων  σε προγράμματα και δραστηριότητες.

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Η Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση στις σύγχρονες κοινωνίες καλείται να διαδραματίσει έναν πολυδιάστατο και ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο. Να προετοιμάσει με κατάλληλο τρόπο ένα μεγάλο τμήμα της νέας γενιάς για την άσκηση συγκεκριμένου επαγγέλματος, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα το μορφωτικό υπόβαθρο που είναι αναγκαίο για την αποτελεσματική συμμετοχή τους στα κοινωνικά δρώμενα. Τα πολλά και σύνθετα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα, δεν της επιτρέπουν να επιτελέσει τον ρόλο της και να ικανοποιήσει τις προσδοκίες των νέων που την επιλέγουν. Γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο το ποσοστό των νέων που εγγράφονται στους ποικίλους τομείς της ακολουθεί τα τελευταία χρόνια πτωτική τάση. Οι αλλαγές  στην επαγγελματική εκπαίδευση θα πρέπει να βασίζονται:

• Στην ολιστική θεώρηση ολόκληρου του συστήματος της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης,
• στην αναγνώριση και ενίσχυση του κοινωνικού ρόλου της, με τον περιορισμό της επίδρασης των κοινωνικών ανισοτήτων,
• στην ανάγκη συνεχούς εναρμόνισής της με τις απαιτήσεις της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας,
• στην ανάγκη παροχής ποιοτικής εκπαίδευσης καθώς και ασφαλών επαγγελματικών διεξόδων στους μαθητές και στις μαθήτριες,
• στην εμπέδωση εργασιακής ασφάλειας και στη διαμόρφωση ενός ρεαλιστικού οράματος για τους/τις εκπαιδευτικούς.

Ήδη δημοσιεύτηκαν οι πρώτες προτάσεις για αυτές τις αλλαγές και έχουν τεθεί σε δημόσιο διάλογο. Η νέα προτεινόμενη δομή των Επαγγελματικών Λυκείων στοχεύει στην αποφυγή της πρώιμης ειδίκευσης των μαθητών/μαθητριών, στην παροχή στέρεων γενικών γνώσεων απαραίτητων για τη διαμόρφωση της προσωπικότητας των νέων, στην παροχή τεχνολογικών - επαγγελματικών γνώσεων αλλά και ειδίκευση στο Γ έτος που θα ολοκληρώνεται μέσω της μαθητείας στο προαιρετικό «4ο» έτος για τους αποφοίτους. Δημιουργείται, έτσι, ένα ενιαίο μοντέλο επαγγελματικού σχολείου χωρίς διακρίσεις ανάμεσα στις επιλογές των μαθητών/-τριών, το οποίο παρέχει περισσότερες διεξόδους και επαγγελματικούς επαναπροσδιορισμούς στους αποφοίτους του.

Το επόμενο διάστημα με νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργείου θα προωθηθούν οι άμεσες αλλαγές στα ΕΠΑΛ για την επόμενη σχολική χρονιά που θα αποτελέσουν και την απαραίτητη γέφυρα μεταξύ της παλιάς και της νέας του δομής.

ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Η Ειδική Αγωγή αποτελεί άμεση προτεραιότητα του Υπουργείου Παιδείας, γιατί στον τομέα της εκπαίδευσης των μαθητών με αναπηρία, έχουμε πολύ δρόμο να διανύσουμε ως χώρα προκειμένου να γίνουν πράξη οι αρχές της αξιοπρέπειας και της δυνατότητας απόλαυσης των ίσων και αναφαίρετων δικαιωμάτων από όλα τα μέλη της ανθρώπινης κοινωνίας χωρίς διακρίσεις και αποκλεισμούς.

Προχωράμε στη μεταρρύθμιση της Ειδικής Αγωγής, με ενταξιακό προσανατολισμό και με ανασχεδιασμό και ανασυγκρότηση της νομοθεσίας και του θεσμικού πλαισίου που τη διέπει.

Στόχοι μας είναι :

• Η δημιουργία θεσμικού πλαισίου, για την κάλυψη του μεγάλου κενού της πρώιμης και έγκαιρης ανίχνευσης και αντιμετώπισης των δυσκολιών μάθησης
• Η διεύρυνση και η ενίσχυση του ρόλου των ενταξιακών θεσμών στα σχολεία Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης, με τη στήριξη των Τμημάτων Ένταξης και την αναβάθμιση του ρόλου τους
• Η αναδιοργάνωση και ενίσχυση των υπαρχόντων δομών Ειδικής Εκπαίδευσης, με τον εκσυγχρονισμό του περιεχομένου και των προγραμμάτων σπουδών και την εφαρμογή προγραμμάτων συνεκπαίδευσης

Η θεσμική θωράκιση και στήριξη της εκπαίδευσης των μαθητών με αναπηρία ή ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες αποδεικνύεται έμπρακτα με :

• Τις πρόσφατες ρυθμίσεις που εκσυγχρονίζουν το νομοθετικό πλαίσιο
• Την έκδοση εγκυκλίου για ίδρυση Σχολείων Ειδικής Αγωγής και Τμημάτων Ένταξης, σύμφωνα με την οποία καλείστε να υποβάλετε προτάσεις. Κάτι το οποίο έχει να γίνει από το 2008
• Την έναρξη λειτουργίας επιτροπής για την Ειδική Αγωγή στα πλαίσια του Εθνικού και Κοινωνικού Διαλόγου για την Παιδεία, με στόχο την κατάθεση ενός σύγχρονου νομοθετήματος το οποίο να κατοχυρώνει την ισότιμη πρόσβαση στην εκπαίδευση
• Την προτεραιότητα στην κάλυψη των οργανικών και λειτουργικών αναγκών σε προσωπικό σε όλες τις δομές Ειδικής Αγωγής, η οποία φέτος κινήθηκε σε επίπεδα ρεκόρ για τα δεδομένα της οικονομικής δυσπραγίας που βιώνουμε. Βεβαίως η προτεραιότητα αυτή αφορά και στην περίπτωση μόνιμων διορισμών.

Αγαπητοί/ες συνεργάτες

Η δημόσια εκπαίδευση ακόμη δεινοπαθεί από την κρίση, αλλά σίγουρα το σημερινό τοπίο έχει αλλάξει σε θετική κατεύθυνση. Η σημερινή κυβέρνηση έφερε μια σειρά από σημαντικές αλλαγές την τελευταία χρονιά που βοήθησαν την εκπαιδευτική διαδικασία να ανασάνει όπως η κατάργηση της τράπεζας θεμάτων στο λύκειο, η βαθμολογική αποδέσμευση του λυκείου από την πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και η βελτίωση του συστήματος πρόσβασης, η επαναφορά όλων των κατηργημένων ειδικοτήτων στα ΕΠΑΛ που τόνωσε ήδη σημαντικά τη λειτουργία τους κ.λπ. Δημιουργήθηκε ένα πιο δημοκρατικό και ασφαλές κλίμα στα σχολεία ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς με την κατάργηση της αυτοδίκαιης αργίας και της διαθεσιμότητας, το πάγωμα της τιμωρητικής αξιολόγησης και της αποδέσμευσή της από τη μισθολογική εξέλιξη, τη συμμετοχή των εκπαιδευτικών στην επιλογή των διευθυντών σχολείων και των στελεχών εκπαίδευσης κ.λπ.

Το επόμενο διάστημα και με την ολοκλήρωση του εθνικού και κοινωνικού διαλόγου για την παιδεία θα ξεδιπλώσουμε το πρόγραμμα μιας μεταρρύθμισης στην εκπαίδευση ακολουθώντας μια λογική σειρά: από την προσχολική ηλικία, έως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Με την προοπτική της καθιέρωσης14χρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης, συμπεριλαμβανομένης της2χρονης υποχρεωτικής προσχολικής αγωγής. Τηναναμόρφωση της ειδικής αγωγής, μέσω του συστήματος της συνεκπαίδευσης, την καθιέρωση ενός Ενιαίου τύπου Ολοήμερου Δημοτικού Σχολείου, την αλλαγή των προγραμμάτων σπουδών στο Γυμνάσιο, τηναλλαγή της δομής και των προγραμμάτων σπουδών του Λυκείουκαι της συνακόλουθης πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Έχουμε συνείδηση ότιμιας τέτοιας έκτασης μεταρρύθμιση χρειάζεται χρόνο, πόρους και σχεδιασμό. Χρειάζεται διακομματική συνεννόηση και κοινωνική συναίνεση. Γι΄αυτό η μεταρρύθμιση δεν εξαντλείται σε ένα-δυό χρόνια, ούτε σε μία τετραετία. Είναι έργο πνοής.  Η κυβέρνηση, θα επιδιώξει να αναστρέψει το καθοδικό σπιράλ της δημόσιας χρηματοδότησης, με στόχο τη σύγκλιση των εκπαιδευτικών δαπανών με τον ευρωπαϊκό μέσον όρο.

Αγαπητοί, ες συνεργάτες

Η δημόσια Εκπαίδευση μένει όρθια χάρη στην ανιδιοτέλεια και το μεράκι των εκπαιδευτικών, στο πρόσωπο των οποίων εκφράζεται πρωτίστως η αυξανόμενη εμπιστοσύνη της κοινωνίας για την Εκπαίδευση, όπως αυτή καταγράφεται και σε σχετική έρευνα. Και θέλουμε για άλλη μια φορά να επαναλάβουμε και να διαβεβαιώσουμε ότι τα αναγκαία βήματα για τη δημοκρατική εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, για την αναβάθμιση του δημόσιου σχολείου, μπορούν να γίνουν μόνο σε συνεργασία και με πρωταγωνιστές τους εκπαιδευτικούς.

Είμαστε από την ίδια πλευρά και ο συνεχής διάλογος και συνεργασία μαζί σας αλλά και όλους τους εκπαιδευτικούς έχει κοινούς στόχους, κοινές επιδιώξεις, κοινή φιλοσοφία. Τη συνεχή βελτίωση της δημόσιας εκπαίδευσης που παρέχουμε στα παιδιά αυτής της χώρας. Σας ευχαριστώ.