28-09-16 Ομιλία και δευτερολογία του Νίκου Φίλη στην προ ημερησίας συζήτηση στη Βουλή για την Παιδεία

Η μεταρρύθμιση του δημόσιου σχολείου και γενικότερα της δημόσιας εκπαίδευσης προϋπόθεση εξόδου της χώρας από την κρίση

Το άνοιγμα των σχολείων πρώτο βήμα για την επιστροφή στην κανονικότητα. Μετά από πολλά χρόνια τα σχολεία άνοιξαν με τους εκπαιδευτικούς και τα βιβλία στην ώρα τους. 24.000.000 αντίτυπα σχολικών βιβλίων είχαν αποσταλεί στα σχολεία από τον Ιούλιο. Μέχρι τις 24 Σεπτεμβρίου είχαν προσληφθεί περίπου 12.000 αναπληρωτές, για πρώτη φορά μέσω ΑΣΕΠ όταν την αντίστοιχη ημερομηνία το 2012-2013 μόλις 1.431 αναπληρωτές.

Με δεδομένο ότι η κυβέρνησή μας εξασφάλισε 21000 περίπου πιστώσεις για αναπληρωτές, θα συνεχίσουμε τους απαραίτητους διορισμούς μέχρι την πλήρη κάλυψη των αναγκών, εντός του επόμενου δεκαπενθήμερου.

Για πρώτη φορά προτεραιότητα στις προσλήψεις για την Ειδική Αγωγή. Για το σχολικό έτος 2016-2017 ιδρύουμε 538 νέα Τμήματα Ένταξης στα σχολεία Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και 23 νέες Σχολικές Μονάδες Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης.

Καταθέτω στα πρακτικά σχετικό πίνακα από το οποίο προκύπτει ότι οι προσλήψεις αναπληρωτών φέτος μέχρι αυτή την ώρα είναι κατά 34% έως και 700% περισσότερες από τα μνημονικά χρόνια

Ανοίγουν ξανά 750 σχολικές βιβλιοθήκες, που έκλεισαν επί διακυβέρνησης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ.

Σας θυμίζω ότι το 2011 τα σχολεία λειτούργησαν χωρίς βιβλία και μόνο με φωτοτυπίες, γιατί, έτσι αντιλαμβάνονταν τον εκσυγχρονισμό και την «αριστεία» η τότε υπουργός Παιδείας του ΠΑΣΟΚ και με χιλιάδες κενά καθηγητών, ενώ συγχωνεύτηκαν εκατοντάδες σχολεία. Στις επόμενες χρονιές των Μνημονίων, διά χειρός Κυριάκου Μητσοτάκη τέθηκαν σε διαθεσιμότητα (δηλαδή, σε καθεστώς ημιαπόλυσης) δυόμιση χιλιάδες εκπαιδευτικοί με αποτέλεσμα να κλείσουν πολλά τμήματα των ΕΠΑΛ και να ευνοηθούν σκανδαλωδώς τα ιδιωτικά ΙΕΚ. Το Σεπτέμβρη του 2014 η χρονιά ξεκίνησε με την έκκληση του τότε υπουργού Παιδείας να δουλέψουν εθελοντικά συνταξιούχοι καθηγητές για να καλυφθούν τα κενά. Αν λοιπόν κανείς αναλογιστεί τι συνέβαινε στα σχολεία μπορεί να εκτιμήσει το φετινό αποτέλεσμα της οργανωμένης προσπάθειας για την αναδιοργάνωση και την αναβάθμιση της εκπαίδευσης.

Η αναγκαία αντιμετώπιση των χρόνιων λειτουργικών προβλημάτων είναι προϋπόθεση για την δημοκρατική εκπαιδευτική μεταρρύθμιση. Στόχος ένα σχολείο ποιότητας και ισότητας. Και τα δυο αυτά ποιοτικά στοιχεία του σχολείου δοκιμάστηκαν ακόμη περισσότερο στην περίοδο της κρίσης. Χωρίς όμως ισότητα δεν υπάρχει ποιότητα, και χωρίς ποιότητα δεν υπάρχει ισότητα.

Στο πλαίσιο της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής καθώς και της Επιτροπής για τον Εθνικό Κοινωνικό Διάλογο πραγματοποιήθηκε τους προηγούμενους μήνες ένα σημαντικό έργο. Στις διαδικασίες συμμετείχαν άνθρωποι από όλο το πολιτικό φάσμα. Πολιτικοί, μάχιμοι εκπαιδευτικοί αλλά και «τεχνοκράτες». Η διαφορά θεωρήθηκε πλούτος. Και ο διάλογος δεν άρχισε και δεν τελείωσε, όπως συνέβαινε παλαιότερα, σε μια διαμάχη για τα πανεπιστήμια. Αντιθέτως ο διάλογος και στις δύο διοργανώσεις των επιτροπών τροφοδότησε προβληματισμούς για την Α/θμια, Β/θμια τη Γενική, Τεχνική, Ειδική καθώς και την Τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Σας καταθέτω τα πορίσματα της Επιτροπής του Εθνικού και Κοινωνικού Διαλόγου υπό την προεδρία του καθηγητή κ. Αντώνη Λιάκου καθώς και τα πορίσματα της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής υπό την προεδρία του συναδέλφου μας βουλευτή και καθηγητή Κώστα Γαβρόγλου.

(Παράδοση πορισμάτων)

Οι μεταρρυθμίσεις που προδιαγράφονται στα πορίσματα σκοπό έχουν να εκσυγχρονίσουν τη λειτουργία του σχολείου, αλλά, κυρίως, να το μετατρέψουν σε ένα χώρο που προσφέρει τη χαρά της γνώσης και της ανακάλυψης στους μαθητές προετοιμάζοντας όχι ανταγωνιστές αλλά δημοκρατικούς πολίτες. Να επιβεβαιώσουν την προτεραιότητα της δημόσιας εκπαίδευσης στην πορεία της εθνικής ανασυγκρότησης.

Επεξεργαζόμαστε ένα συνολικό τριετές σχέδιο για την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση. Επισημαίνουμε τις τρεις προτεραιότητές του:

α. Δεκάχρονη υποχρεωτική εκπαίδευση και αλλαγή του Γυμνασίου, ώστε να παρέχει την εγκύκλια παιδεία σε όλα τα παιδιά. Προς την κατεύθυνση αυτή ήδη καταργήσαμε τη σωρεία εξετάσεων, που μετέτρεπαν το Γυμνάσιο σε εξεταστικό κέντρο και υποβάθμιζαν την μορφωτική διαδικασία, αύξαναν το άγχος των παιδιών και συρρίκνωναν τον ωφέλιμο διδακτικό χρόνο. Ενισχύουμε την ομαδοσυνεργατική και βιωματική διδασκαλία και εναλλακτικούς τρόπους αποτίμησης της προόδου των παιδιών. Την ευθύνη για την αλλαγή αυτή έχει θεσμικά το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής το οποίο έχει αναδιοργανωθεί και λειτουργεί αποτελεσματικά υπό την προεδρία του καθηγητή κ. Γεράσιμου Κουζέλη.

β. Κατάργηση των Πανελληνίων εξετάσεων για τα ΑΕΙ. Αυτό προϋποθέτει αλλαγή τουλάχιστον των δύο τελευταίων τάξεων του Λυκείου καθώς και αλλαγές στα ΑΕΙ. Ενώ στο Γυμνάσιο τα παιδιά θα διδάσκονται μαθήματα σε εύρος, στο Λύκειο θα επικεντρώνονται και θα διδάσκονται σε βάθος. Επίσης μελετάμε την πρόταση η εισαγωγή να γίνεται σε σχολές και όχι σε τμήματα των ΑΕΙ. Ο ισχύων τρόπος πρόσβασης στα πανεπιστήμια, έχει εξαντλήσει τη δυναμική του.  

Αυτή η Βουλή μπορεί και πρέπει να καταλήξει στο νέο τρόπο πρόσβασης των παιδιών στα Πανεπιστήμια. Με ευρεία συναίνεση, γιατί οι αλλαγές στην εκπαίδευση και ιδιαίτερα ο τρόπος πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση δεν είναι θέμα μιας τετραετίας. Προτείνω, και ελπίζω να έχω στο σημείο αυτό τη σύμφωνη γνώμη όλων των κομμάτων, το κρίσιμο αυτό ζήτημα να ανατεθεί στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, η οποία, πρέπει, αξιοποιώντας το πόρισμα της Επιτροπής Διαλόγου, να καταλήξει σε οριστικά συμπεράσματα για τον τρόπο εισαγωγής στα Πανεπιστήμια, σε εύλογο χρονικό διάστημα, ώστε τα παιδιά που θα μπουν στο Λύκειο από του χρόνου να γνωρίζουν με ποιο σύστημα θα μπουν στα πανεπιστήμια.

γ. Ενιαίος χώρος Έρευνας και Εκπαίδευσης.

Ο Ενιαίος χώρος στοχεύει στον επανακαθορισμό των σχέσεων ανάμεσα σε Πανεπιστήμια, ΤΕΙ και Ερευνητικά Κέντρα, τις συνέργιες, καθώς και τη διασφάλιση της βιωσιμότητάς τους. Σε αυτήν την κατεύθυνση σημαντικό ρόλο θα παίξει ένα αναμορφωμένο και αναβαθμισμένο όργανο αξιολόγησης των Πανεπιστημίων, των ΤΕΙ και των Ερευνητικών Κέντρων.

Ιδιωτικά ΑΕΙ

Από μερικούς προβάλλεται η πανάκεια των ιδιωτικών πανεπιστημίων, ότι με αυτά θα διορθωθούν τα κακώς κείμενα στα δημόσια ΑΕΙ και θα αναπτυχθεί μια αγορά εκπαιδευτικών ευκαιριών. Όσοι υποστηρίζουν αυτά δείχνουν μια βαθιά άγνοια της ευρωπαϊκής πραγματικότητας όπου τα ιδιωτικά πανεπιστήμια δεν αποτελούν μέρος της εκπαιδευτικής τους κουλτούρας, ο αριθμός τους είναι πολύ μικρός και στην πλειοψηφία τους είναι υποβαθμισμένα. Αντιθέτως τα δημόσια πανεπιστήμια και στην Ευρώπη και στη χώρα μας, με μεικτά χρηματοδοτικά συστήματα, προηγούνται μακράν   ως προς το επίπεδό τους. Τι άλλο δηλώνει το γεγονός ότι οι απόφοιτοι των δημόσιων πανεπιστημίων είναι τόσο περιζήτητοι στην Ευρώπη; Γιατί οι απόφοιτοι των πανεπιστημίων μας παίρνουν ποσοστιαία τόσες πολλές υποτροφίες στα ευρωπαϊκά αλλά και στα αμερικανικά πανεπιστήμια; Γιατί οι ερευνητές μας διακρίνονται διεθνώς και φέρνουν στη χώρα μας προγράμματα αξίας δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ κάθε χρόνο;

Κυρίες και κύριοι της ΝΔ μην απαξιώνετε το δημόσιο πανεπιστήμιο, μην το συκοφαντείτε, μην το παρουσιάζετε ως αρένα βίας και ανομίας.

Το δημόσιο πανεπιστήμιο που το έχει αγνοήσει η πολιτεία, Προσπαθούμε να το στηρίξουμε με τις υποτροφίες, τις μεταδιδακτορικές χορηγίες και τις νέες θέσεις ΔΕΠ, αντιμετωπίζοντας προβλήματα που δημιουργεί η δημοσιονομική λιτότητα αλλά και το πρόβλημα της φυγής νέων επιστημόνων που τα χρόνια της κρίσης και της διακυβέρνησης ΝΔ και ΠΑΣΟΚ πήρε πρωτοφανείς διαστάσεις. Δεν παραγνωρίζουμε τα προβλήματα. Αλλά δεν υποκύπτουμε στον νεοφιλελεύθερο δογματισμό και λαϊκισμό σύμφωνα με τον οποίο εκ προοιμίου κάθε τι το δημόσιο είναι προβληματικό και κατώτερο ενώ κάθε τι το ιδιωτικό, ανώτερο.

Το συνολικό τριετές σχέδιο- θεσμοί-ΟΟΣΑ

Καταφέραμε και επαναδιαπραγματευθήκαμε με τον ΟΟΣΑ την σύνταξη μίας νέας έκθεσης που θα συμβάλλει στην υλοποίηση των νέων πολιτικών μας προτεραιοτήτων. Η Έκθεση του 2011, μία έκθεση που στηρίχθηκε σε στοιχεία πριν την κρίση και ουσιαστικά επεξεργάζονταν ακραίες νεοφιλελεύθερες επιλογές των περασμένων κυβερνήσεων, αποτελεί παρελθόν. Αυτό, σε πείσμα πολλών εγχώριων δογματικών νεοφιλελεύθερων, το έχουν δεχτεί και οι θεσμοί με τους οποίους είμαστε σε μία συνολική συνεννόηση που περιλαμβάνει τους νέους διορισμούς και την αύξηση των κονδυλίων για την εκπαίδευση. Το τριετές σχέδιο μπορεί να συνδυαστεί με τη σταδιακή αποδέσμευση της εκπαίδευσης από την επιτήρηση των θεσμών. Άλλωστε η εκπαιδευτική πολιτική, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, αποτελεί αντικείμενο των εθνικών πολιτικών.

Μόνιμοι διορισμοί-αύξηση της χρηματοδότησης στην παιδεία

Έχουμε καταθέσει στους θεσμούς ολοκληρωμένη μελέτη για την αναγκαιότητα 20.000 διορισμών στην επόμενη τριετία, αρχής γενομένης από του χρόνου με νέο σύστημα διορισμών.

Σπάει από τη φετινή χρονιά το καθεστώς αδιοριστίας με το διορισμό 470 εκπαιδευτικών διοριστέων του διαγωνισμού του   ΑΣΕΠ του 2008.

Η σταδιακή αύξηση των δημοσίων κονδυλίων για την παιδεία είναι αναγκαία προκειμένου η Ελλάδα να συγκλίνει με τον μέσο όρο της ευρωζώνης. Η αύξηση των δαπανών θα παρακολουθήσει τη γενικότερη πορεία αύξησης του ΑΕΠ. Επί του παρόντος σταματήσαμε την κατρακύλα των δημόσιων δαπανών στο 2,8 % του ΑΕΠ όταν το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα της κυβέρνησης Σαμαρά Βενιζέλου προέβλεπε ότι το 2018 θα συρρικνώνονταν ακόμη περισσότερο 1,9% του ΑΕΠ. Και τι μας λέει τώρα ο κ. Μητσοτάκης; Ότι είναι εύκολο, υπερβαίνοντας τους στόχους του μνημονίου, δηλαδή, χωρίς να του το ζητάνε οι θεσμοί, να κάνει περικοπές από την υγεία και την παιδεία κατά 700-800 εκ ευρώ. Πρόκειται, για πρόκληση τεραστίων διαστάσεων, για ευθεία ομολογία ότι η ΝΔ, υπό την ηγεσία του κ. Μητσοτάκη, έχει πλέον ως κεντρικό πολιτικό της στόχο τη συντριβή του κοινωνικού κράτους

Καταθέτω στα πρακτικά της βουλής τη σχετική συνέντευξη του κ. Μητσοτάκη στον τηλεοπτικό σταθμό skai

Η Μεταρρύθμιση στηρίζεται στην εμπιστοσύνη στους εκπαιδευτικούς

Με την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ επανήλθε ένα κλίμα ελευθερίας και δημοκρατίας στην εκπαίδευση. Καταργήθηκε η τιμωρητική αξιολόγηση, επανήλθαν οι διαθέσιμοι-απολυμένοι εκπαιδευτικοί, και μαζί τους πάνω από 8000 μαθητές στην τεχνική εκπαίδευση, δόθηκε η δυνατότητα να συμμετέχουν οι εκπαιδευτικοί στην επιλογή των διευθυντών σχολείων. Η δημοκρατική εκπαιδευτική μεταρρύθμιση επιδιώκει την ενίσχυση του συλλόγου των καθηγητών, προκειμένου να αναδειχθεί η αυτονομία των σχολικών μονάδων και να περιοριστεί ο κρατικός συγκεντρωτισμός. Επίσης ξαναρχίζει από φέτος η επιμόρφωση των καθηγητών, η διαρκής εκπαίδευσή τους τόσο για θέματα περιεχομένου των μαθημάτων όσο και για θέματα διδασκαλίας. Σχεδιάζουμε τα σχολεία να είναι ανοιχτά στην κοινωνία. Να είναι πολιτιστικά σημεία αναφοράς για τη γειτονιά.   Στην κατεύθυνση αυτή προσβλέπουμε στη συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Τέλος, προχωρήσαμε στην κατοχύρωση των στοιχειωδών δικαιωμάτων των ιδιωτικών εκπαιδευτικών, που αποτελεί προϋπόθεση για την αξιοπιστία της ιδιωτικής εκπαίδευσης. Απειλούμενος και φοβισμένος δάσκαλος, δάσκαλος που του αμφισβητούν την αξιοπρέπεια δεν μπορεί να αποτελεί παράδειγμα για τα παιδιά. Επίσης προχωρήσαμε στην αναγνώριση ασφαλιστικών δικαιωμάτων για δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους εκπαιδευτικούς σε φροντιστήρια

Προσφυγικό

Αντιμετωπίζουμε με κοινωνική ευαισθησία, δημοκρατική αλληλεγγύη και σχέδιο το θέμα της εκπαίδευσης των παιδιών προσφύγων. Κάθε παιδί έχει δικαίωμα στη μόρφωση όσο μείνει στη χώρα μας. Την ευθύνη την έχει η πολιτεία. Η κοινωνία έχει ανταποκριθεί με ανθρωπιά για τους πρόσφυγες. Έχει αντιδράσει στις περιθωριακές, ξενοφοβικές συμπεριφορές. Δεν θέλει παιδιά σε γκέτο, αλλά παιδιά σε σχολεία, στην αρχή σε απογευματινές τάξεις υποδοχής. Με τη χρηματοδότηση του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και με ελληνικούς πόρους ξεκινάμε από τις 10 Οκτωβρίου το πρόγραμμα εκπαίδευσης 2000 μαθητών από 7 κέντρα φιλοξενίας σε γειτονικά σχολεία σε Αττική, Μακεδονία και Ήπειρο.

Θρησκευτικά

Για τα νέα προγράμματα του μαθήματος των Θρησκευτικών που από φέτος εφαρμόζονται στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

Δεν πρόκειται για μια σύγκρουση Πολιτείας-Εκκλησίας.

Τα νέα προγράμματα των Θρησκευτικών έχουν εκπονηθεί από επιτροπή του ΙΕΠ με τη συμμετοχή διακεκριμένων θεολόγων και σε διάλογο με εκπροσώπους της εκκλησίας.

Διδάσκονται πιλοτικά σε συγκεκριμένα σχολεία εδώ και τρία χρόνια, δηλαδή και επί διακυβέρνησης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, και ήρθε η ώρα της αξιολόγησης και της εφαρμογής.

Τα θρησκευτικά από ομολογιακό μάθημα γίνονται μάθημα γνώσης των θρησκειών βεβαίως με προτεραιότητα τη γνώση του ορθοδόξου πολιτισμού.

Τα προγράμματα θα εφαρμοστούν από φέτος και θα αξιολογηθούν από το ΙΕΠ όπως συμβαίνει με όλα τα μαθήματα ώστε από του χρόνου να κυκλοφορήσουν και τα νέα σχολικά βιβλία. Τα θρησκευτικά είναι ένα μάθημα όπως όλα τα άλλα. Και στο πλαίσιο των μεταρρυθμίσεων προωθούμε τον εκσυγχρονισμό και τη βελτίωση, δηλαδή, τη στοχευμένη αλλαγή όλων των μαθημάτων.

Η Εκκλησία προβάλλει αντιρρητικό λόγο. Δεν είναι η πρώτη φορά.

Και για τα ισχύοντα βιβλία είχε διαφωνήσει αλλά η τότε κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ τα ενέκρινε.

Την ευθύνη για την εκπαίδευση την έχει η Πολιτεία.

Το σχολείο είναι κοσμικό, είναι ανεξίθρησκο, είναι ουδετερόθρησκο.

Δεν είναι μόνο η συνταγματική επιταγή. Είναι και η πραγματικότητα της σημερινής σχολικής τάξης, πολυθρησκευτικής και πολυεθνικής σε πολλές περιπτώσεις, που επιβάλλει ένα μάθημα γνώσης όλων των θρησκειών. Είναι ο σύγχρονος κόσμος, όπου οι θρησκείες διαδραματίζουν έντονο ρόλο. Σχεδιάσαμε ένα μάθημα που επιπλέον θα είναι ελκυστικό γιατί θα διδάσκεται με σύγχρονες παιδαγωγικές μεθόδους και όχι μετατρέποντας την αίθουσα σε κάποιου είδους άμβωνα.

Καταθέτω, με υπερηφάνεια ως Υπουργός Παιδείας το νέο πρόγραμμα των Θρησκευτικών στα πρακτικά.

Επίσης καταθέτω το υπόμνημα της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ που συνηγορεί υπέρ της αλλαγής των προγραμμάτων των Θρησκευτικών

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι

Όλη η προσπάθειά μας είναι το δημόσιο σχολείο να γίνει ακόμη καλύτερο, ένα σχολείο ποιότητας και ισότητας. Στα χρόνια της κρίσης επιδεινώθηκαν οι εκπαιδευτικές και κοινωνικές ανισότητες. Με προκάλυμμα τη θεωρία της Αριστείας περιορίστηκε το ποσοστό των παιδιών από τις λαϊκές και μεσαίες τάξεις που πήγαιναν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και αυξήθηκε το ποσοστό των παιδιών από τις τάξεις των ευπόρων και των μορφωμένων. Τα συμπεράσματα αυτά προκύπτουν από έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ αλλά και της ευρωπαϊκής έρευνας PISA. Δεν θέλουμε λίγα σχολεία για άριστους και τη μεγάλη πλειοψηφία των σχολείων να υποβαθμίζονται.

Θέλουμε όλα τα δημόσια σχολεία να είναι άριστα. Δεν θέλουμε να αντιμετωπίζονται οι μαθητές ως πελάτες όπως τους έχει αποκαλέσει ο κ. Μητσοτάκης στο συνέδριο της ΝΔ.

Δεν θέλουμε τα σχολεία να λειτουργούν με κουπόνια. Δεν θέλουμε το κράτος να εγκαταλείψει τα σχολεία και να δίνει κουπόνια για να επιλέγουν οι γονείς το δημόσιο ή ιδιωτικό σχολείο των παιδιών τους, δημιουργώντας έτσι σχολεία πρώτης, δεύτερης και τρίτης κατηγορίας, καθιστώντας εμπόρευμα και όχι δικαίωμα τη γνώση, υποβαθμίζοντας τους εκπαιδευτικούς, σπέρνοντας διακρίσεις εις βάρος των παιδιών, συχνά και την ξενοφοβία. Αυτή είναι η διεθνής εμπειρία με τα κουπόνια που συζητεί ο κ. Μητσοτάκης.

Υπερασπιζόμαστε το δημόσιο σχολείο της γειτονιάς.

Αυτή την κατάκτηση του κοινωνικού κράτους και της δημοκρατίας.

Δεν θέλουμε η αγορά να είναι ο αξιολογητής της εκπαίδευσης.

Γι αυτό η οποιαδήποτε αξιολόγηση πρέπει να στηρίζεται σε εκπαιδευτικά κριτήρια να αποτιμά την ανταπόκριση του κράτους προς τις εκπαιδευτικές ανάγκες.

Προέχει η συλλογική μορφή αυτοαξιολόγησης των σχολικών μονάδων.

Γνωρίζουμε ότι η δημοκρατική εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, που στηρίζεται στον εκπαιδευτικό και επιδιώκει την εκπαιδευτική ισότητα και ποιότητα υπέρ των μαθητών βρίσκεται στον αντίποδα των νεοφιλελεύθερων δογματισμών που τόσο πλήρωσε η κοινωνία μας τα τελευταία χρόνια.

Συνεχίζουμε το μακρύ δρόμο της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης, που δεν έγινε όπως χαρακτηριστικά είχε δείξει ο αείμνηστος Αλέξης Δημαράς.

Η κυβέρνηση της Αριστεράς εμπνέεται από το έργο και το όραμα των μεγάλων μεταρρυθμιστών διεθνώς αλλά και στη χώρα μας, που εμπνεύστηκαν από το δημοκρατικό σχολείο και το κοινωνικό ζήτημα.

Εμπνεόμαστε από τον Δημήτρη Γληνό, τον Αλέξανδρο Δελμούζο, τον Μανώλη Τριανταφυλλίδη, τη Ρόζα Ιμβριώτη, τον Κώστα Σωτηρίου, τον Μιχάλη Παπαμαύρο, τον Ευάγγελο Παπανούτσο και πολλούς άλλους πρωτοπόρους ιερουργούς της εκπαίδευσης. Οι παλαιοί στόχοι προβάλλουν σήμερα επίκαιροι και ανανεώνονται μέσα σε έναν ορίζοντα καινοτόμων-δημοκρατικών δράσεων, για τις οποίες πάντοτε παραμένει κεντρικός ο ρόλος του εκπαιδευτικού η για να ακριβολογήσουμε της εκπαιδευτικού. Γιατί η πραγματικότητα δείχνει οι περισσότεροι αφανείς εκπαιδευτικοί είναι γένους θηλυκού. Δυστυχώς όμως αυτή η πραγματικότητα δεν αντανακλάται στην ιεραρχία της εκπαίδευσης, όπου κυριαρχεί το «κρυφό πρόγραμμα» δηλαδή η επικράτηση των αντρών.

Η δημοκρατική εκπαιδευτική μεταρρύθμιση επανεντάσσει τη χώρα μας στην Ευρώπη της γνώσης, της έρευνας, των καινοτομιών. Τελικά στην Ευρώπη της δημοκρατίας και της αλληλεγγύης.

Έχουμε αποδείξει ότι μπορούμε βήμα βήμα να οδηγήσουμε εκεί τη χώρα συνδυάζοντας τη λειτουργική διαχείριση με την αλλαγή και το όραμα

Η δευτερολογία του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, Νίκου Φίλη στην προ ημερησίας συζήτηση στη Βουλή για την Παιδεία

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, πρώτον, η αξιολόγηση αντιβαίνει προς το σχολείο της ισότητας; Η ισότητα είναι κάτι που υπονομεύει την αξιολόγηση;

Προφανώς υπάρχει σύγχυση παιδαγωγική και ιδεολογική κρίνοντας απ’ όσα είπε ο κ. Μητσοτάκης, εκτός αν εννοεί η αξιολόγηση είναι μορφή ανισοτιμίας. Το υπαινίχθηκε πιο λαϊκά. Μπορεί να οδηγήσει σε μείωση μισθών ή και σε απολύσεις όπως γινόταν επί δικής του υπουργίας στην Κυβέρνηση Σαμαρά. Τότε πράγματι το σχολείο της ισότητας, με αυτήν την τιμωρητική αξιολόγηση που δεν αφορά τη βελτίωση του σχολείου, αλλά το κυνηγητό των εκπαιδευτικών, δεν είναι δυνατόν να υπάρχει.

Εμείς μιλήσαμε για αξιολόγηση, και συνολική αξιολόγηση της σχολικής μονάδας. Συνεδριάζουν οι σύλλογοι καθηγητών και εξετάζουν ποιο βασικό πρόβλημα έχουν στο σχολείο. Παραδείγματος χάριν, υπάρχει διαρροή σχολική. Πώς την αντιμετωπίζουμε. Όλο το χρόνο παίρνουν μέτρα για την αντιμετώπιση της σχολικής διαρροής. Άλλο θέμα: bullying. Συζητούν πώς θα το αντιμετωπίσουν. Κατά τη διάρκεια του χρόνου ελέγχουν πώς θα πετύχουν αυτούς τους στόχους για τη βελτίωση του σχολείου.

Δεύτερον, αυτονομία σχολείου. Βεβαίως. Κανείς δεν θέλει ένα συγκεντρωτικό κράτος. Εγώ ως Υπουργός Παιδείας υπογράφω κάθε μέρα κατά μέσο όρο περίπου πενήντα υπουργικές αποφάσεις, που αφορούν από τα πιο ασήμαντα ως τα πιο σημαντικά ζητήματα. Δεν το θέλουμε αυτό. Δεν λειτουργεί αυτό το κράτος. Έχετε δίκιο.

Αυτονομία, όμως, του σχολείου δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει μία κεντρική κατεύθυνση, ένα curriculum επί τη βάσει του οποίου λειτουργεί το σχολείο και γίνονται τα μαθήματα, θεωρούμε ότι είναι αναγκαίος ο βαθμός μάθησης των παιδιών σε κάθε επίπεδο και κάνει ο καθένας ασύδοτα ό,τι θέλει. Αυτονομία του σχολείου δεν σημαίνει ότι κάθε σχολείο μόνο του αφήνεται να ζει από τα κουπόνια των γονέων που θα δίνει το κράτος, να εγκαταλείπεται δηλαδή το σχολείο στην τύχη του ή θα ψάχνει για χορηγούς. Αυτά σημαίνουν αυτονομία για τον κ. Μητσοτάκη και σε αυτό κάνω τη διάκριση που είναι σημαντική.

Αυτονομία σχολείου πρώτα απ’ όλα σημαίνει ενίσχυση της συλλογικής λειτουργίας του Συλλόγου των Διδασκόντων. Όχι να τους φοβόμαστε και να λέμε πως, επειδή ψήφισαν να βγάλουν διευθυντές, είναι έγκλημα φοβερό που ρίχνει το επίπεδο της εκπαίδευσης. Όχι, πρέπει να τους εμπιστευτούμε και η εμπιστοσύνη έχει και καθήκοντα, έχει και υποχρεώσεις. Καμία αντίρρηση. Άρα, λοιπόν, αυτονομία σχολείων δεν σημαίνει αυτό που έχει στο μυαλό του ο κ. Μητσοτάκης. Αυτό είναι διάλυση των σχολείων, όχι αυτονομία.

Επίσης, αυτονομία των σχολείων σημαίνει μία δυνατότητα συνεργασίας των σχολείων με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, να είναι ανοιχτά στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Σημαίνει λοιπόν έναν πλούτο που η ευρωπαϊκή εμπειρία τον έχει αναδείξει και μάλιστα οι αριστεροί δήμοι στην Ευρώπη και τα συνδικάτα έχουν προτάσεις γι’ αυτά τα ζητήματα. Επαναλαμβάνω ότι δεν σημαίνει διαμόρφωση πολλών ταχυτήτων σχολείων και διάλυση του σχολικού συστήματος. Δεν σημαίνει, με λίγα λόγια, σχολείο ανισότητας.

Τρίτο θέμα. Πολλή κουβέντα έγινε για την αριστεία. Θα ήθελα να ρωτήσω τους κυρίους αυτούς που κόπτονται για την αριστεία, τι έπραξαν για την αναβάθμιση των ψηφιακών υποδομών των σχολείων στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση;

Η συντριπτική πλειοψηφία των σχολείων, το 92% εξακολουθεί να εξυπηρετείται από χαμηλής ταχύτητας προσβάσεις, γεγονός που δυσκολεύει την παροχή ποιοτικών ψηφιακών υπηρεσιών ηλεκτρονικής μάθησης και ηλεκτρονικής διακυβέρνησης από το Υπουργείο στα σχολεία αυτά.

Εμείς ήδη υλοποιούμε πιλοτικό πρόγραμμα αναβάθμισης που αφορά συγκεκριμένες παρεμβάσεις στην υποδομή των σχολείων. Θα συνεχιστεί για όλη τη χώρα. Μέσω του εθνικού σχεδίου ευρυζωνικής πρόσβασης επόμενης γενιάς, εξασφαλίζουμε την ευρυζωνική πρόσβαση νέας γενιάς στο σύνολο των σχολικών και διοικητικών μονάδων της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της χώρας μας. Αυτό είναι κάτι που έχει ξεκινήσει, προχωράει και θα υλοποιηθεί σύντομα.

Τέταρτο θέμα. Άκουσα τον κ. Μητσοτάκη να μιλάει για την ανάγκη να έχουμε τόσους αποφοίτους πτυχιούχους των πανεπιστημίων, όσους η αγορά θέλει. Θέλει η αγορά να έχουμε δέκα χιλιάδες γιατρούς; Δέκα χιλιάδες να βγάζουμε.

Αυτό δεν το πέτυχαν ούτε στην εποχή της πολύ σκληρά κατευθυνόμενης σοβιετικής οικονομίας. Δεν γίνεται αυτό το πράγμα. Βεβαίως δείχνει έναν οικονομισμό, ακραίο οικονομισμό της νεοφιλελεύθερης άποψης, ο οποίος ασκείται εις βάρος του δικαιώματος των πολιτών για μόρφωση.

Θα ήθελα να πω ότι αυτό το πράγμα που λέει, αντιβαίνει και στη γενικότερη θεώρησή του για την ιδιωτική εκπαίδευση. Μας λέει να φτιάξουμε ιδιωτικά πανεπιστήμια για να μπαίνουν πολλοί φοιτητές εκεί οι οποίοι, με βάση τη λογική του, θα βγαίνουν και θα κάνουν τι; Πού θα βρίσκουν δουλειά, για να καταλάβω; Εκτός και αν νομίζει ότι θα έχουμε β’ κατηγορίας πανεπιστήμια στην Ελλάδα, τα οποία θα είναι τα ιδιωτικά που θα έχουν όμως ταξικά μπόνους, για να βρουν τα παιδιά δουλειά σε διάφορες κατηγορίες. Θα έχουμε ιατρική σχολή σε ιδιωτικό πανεπιστήμιο στην Ελλάδα; Τι –σε πολλά εισαγωγικά- «πανεπιστήμια» ονειρεύεται ακριβώς ο κ. Μητσοτάκης;

Επόμενο θέμα, να υπάρχουν ξενόγλωσσα τμήματα στην Ελλάδα. Βεβαίως. Νομοθετήσαμε το Διεθνές Πανεπιστήμιο σε συνεργασία με τα υπόλοιπα πανεπιστήμια στη χώρα μας για να συγκροτήσουν κύκλο προπτυχιακών σπουδών. Καμία αντίρρηση, αυτό να γίνει. Όμως, αυτό στη βάση του δημόσιου συστήματος και όχι των ιδιωτικών στα οποία αναφερθήκατε.

Απ’ όλη τη συζήτηση δεν άκουσα τίποτα για το σύστημα πρόσβασης στα πανεπιστήμια, διότι, αν είναι το σημερινό βεβαίως θα θέλουμε όχι ιδιωτικά. Αν όμως είναι ένα άλλο σύστημα, το οποίο θα συζητήσουμε –και ζητώ από τη Βουλή να αναλάβει την πρωτοβουλία να διαμορφώσει τέτοια πρόταση το επόμενο διάστημα από την Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων- με αναβάθμιση του λυκείου, με κατάργηση των εισαγωγικών εξετάσεων, με ενίσχυση της τεχνικής εκπαίδευσης, τότε τα πράγματα είναι διαφορετικά. Έτσι πρέπει να μιλάμε, όχι κοιτώντας το χάος και την ανισοτιμία που υπάρχει σήμερα, αλλά βλέποντας μπροστά σε μία αντίληψη δημοκρατικής εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης.

Το ζήτημα του ολοήμερου σχολείου. Το 40% συμμετείχε στο λεγόμενο ΕΑΕΠ. Τώρα όλα τα σχολεία πάνω από τα τετραθέσια θα έχουν τις ίδιες ειδικότητες. Θα έχουν από την πρώτη τάξη αγγλικά, πληροφορική, θεατρική αγωγή, όλα αυτά που είχε μέχρι τώρα μια σημαντική μερίδα, αλλά μόνο μία μερίδα των σχολείων.

Και το Ολοήμερο σχολείο θα συνεχίζει, για όσους θέλουν, από τις 13.15΄ ως τις 16.00΄, άρα, δεν υπάρχει κανένα εμπόδιο στην εργαζόμενη οικογένεια ή τους ανέργους να αφήσουν τα παιδιά τους από τις 13.15΄ ως τις 16.00΄. Ουδείς απεκλείσθη, παρά τον θόρυβο που γινόταν το προηγούμενο διάστημα από την αντιπολίτευση.

Σχετικά με τα συσσίτια που ανέφερε ο κ. Λεβέντης, έχουμε ανακοινώσει και προχωρούμε σε συσσίτια. Και στην εξέλιξη της φετινής χρονιάς, προσδοκούμε να φθάσουμε τα διακόσιες πενήντα χιλιάδες συσσίτια την ημέρα σε όλους τους δήμους που έχουν ενταχθεί στο ανάλογο πρόγραμμα. Ήδη η κ. Φωτίου έχει κάνει συγκεκριμένες ανακοινώσεις για τον τρόπο που πρέπει να εξευρεθούν τα χρήματα. Είναι πολύ σημαντικό θέμα και είναι από τις προτεραιότητές μας.

Άφησα τελευταίο -επειδή έχει και μια προσωπική αιχμή- ένα σοβαρό θέμα. Λυπάμαι που δεν είναι εδώ ο κ. Μητσοτάκης, αλλά πρέπει να απαντήσω.

Ο κ. Μητσοτάκης, αξιοποιώντας το γεγονός -που είναι γνωστό, δεν είναι μυστικό- ότι εγώ δεν έχω πάρει πτυχίο στη Νομική, παρότι μπήκα από τους πρώτους, με επιλογή μου -και δεν είναι ανάγκη να αναφέρω στη Βουλή τον λόγο- διαιωνίζει μια φιλολογία περί αιώνιου φοιτητή. Δεν είμαι αιώνιος φοιτητής. Πρώτον αυτό.

Δεύτερον, δεν με μειώνει αυτό που κάνει, παρότι το κάνει για να με προσβάλλει. Δεν κρύβω τίποτα από τη ζωή μου. Έχω μια δημόσια πορεία και στα κινήματα της νεολαίας για την Παιδεία και στο επάγγελμά μου ως δημοσιογράφος και σε άλλα που δεν θέλω τώρα να αναφέρω. Και λυπάμαι που αποδεικνύεται πως ο κ. Μητσοτάκης είναι ο υποκινητής μιας λάσπης στον χώρο της ηλεκτρονικής παραενημέρωσης, στα διάφορα ηλεκτρονικά συστήματα, εδώ και πάρα πολύ καιρό, και νομίζει ότι με αυτό τον τρόπο μπορεί να στραπατσάρει το πρόσωπό μου ή ακόμη χειρότερα, κατά τη γνώμη μου, το πρόσωπο της Κυβέρνησης.

Κρινόμαστε από το έργο μας και το ήθος μας. Δεν είμαι πριγκιπόπουλο. Να με κρίνετε γι’ αυτά που κάνω ως Υπουργός Παιδείας ή ως δημόσιο πρόσωπο. Καθαρές κουβέντες. Δεν έχω κανένα κόμπλεξ. Δεν απαντώ κομπλεξικά σε κανέναν.

Αυτό που μου έκανε εντύπωση, όμως, δεν είναι τόσο τι είπε ο κ. Μητσοτάκης. Εντάξει, ο κ. Μητσοτάκης κάνει και μια πολιτική που δεν σέβεται τους αντιπάλους του, απ’ ό,τι φαίνεται, παρά την αστική ευγένειά του. Μου κάνει εντύπωση, όμως, ότι ένα πρόσωπο, το οποίο θα έπρεπε να είναι άνθρωπος της χριστιανικής αγάπης και της καταλαγής, ο Μητροπολίτης Καλαβρύτων και Αιγιαλείας κ. Αμβρόσιος -κατά κόσμον, διότι ήταν και χωροφύλαξ, Αθανάσιος Λένης - έχει κυκλοφορήσει στην επαρχία του αυτό εδώ το φυλλάδιο. Σε αυτό το φυλλάδιο με αποκαλεί φίδι. Και έχει ένα γνωμικό, το οποίο δεν ξέρω πού το βρήκε, όπου λέει ότι όλοι οι χοντροί είναι βλάκες, τόσο απλά, τόσο χριστιανικά και τόσο προσβλητικά όχι για εμένα -αυτό δεν έχει καμιά σημασία- αλλά για εκατοντάδες χιλιάδες συμπολίτες μας, οι οποίοι έχουν το πρόβλημα να είναι υπέρβαροι, και τόσο προσβλητικά για όσους ανθρώπους έχουμε υπνική άπνοια, με τη φωτογραφία που βάζει.

Δεν πιστεύω ότι αυτό το πράγμα με θίγει προσωπικά. Θίγει, όμως, την Εκκλησία. Δεν είναι δυνατόν ένα πρόσωπο, όπως είναι ο κ. Αμβρόσιος, να κάνει τέτοια προσβλητική εκστρατεία προς το άτομο -αντιχριστιανική εκστρατεία είναι αυτή- και να μην υπάρχει τοποθέτηση της διοίκησης της Εκκλησίας.

Η θεωρία ότι υπάρχει Δημοκρατία και ο καθένας κάνει ό,τι να’ ναι, δεν ισχύει στην περίπτωσή μας, όταν μάλιστα ο κ. Αμβρόσιος έχει και δημόσιο αξίωμα. Είναι ανώτατος δημόσιος λειτουργός.

Χθες και προχθές μου είπαν ότι κατά προτροπή, κατ’ εντολή του κ. Αμβροσίου χτύπησαν οι καμπάνες, οι οποίες προειδοποιούσαν για τον επικείμενο θάνατό μου. Τότε χτυπούν οι καμπάνες. Είναι το επόμενο βήμα από την κατάρα να μου σαπίσει το χέρι. Ευτυχώς, ο Θεός, μακρόθυμος και πολυέλεος, δεν ακούει τους Αμβρόσιους!

Όμως, μπορεί κάποιος «λεβέντης» από αυτούς που ο κ. Αμβρόσιος χαρακτήρισε «γλυκιά ελπίδα του έθνους» -έτσι είχε μιλήσει ο κ. Αμβρόσιος για τη Χρυσή Αυγή- οργανωμένος ή ανοργάνωτος, εμφορούμενος από μίσος -διότι μίσος είναι αυτή η στάση του κ. Αμβρόσιου και όχι αγάπη- να θελήσει να υποκαταστήσει και τον Θεό.

Δεν το φοβάμαι, αλλά είναι θέμα δημοκρατικής τάξης. Και επαναλαμβάνω ότι θα πρέπει να τοποθετηθεί η διοίκηση της Εκκλησίας. Δεν μπορεί να ανεχόμεθα τέτοιου είδους αντιπαραθέσεις.

Τελειώνοντας, συναδέλφισσες και συνάδελφοι, πολλά έχω ακούσει για τη στάση μου στο θέμα των Θρησκευτικών. Την εξήγησα και είναι στάση αυτονόητη, υπεράσπισης του κοσμικού σχολείου.

Δεύτερον, πολλά έχω ακούσει, επειδή αναφέρθηκα στον ρόλο της Εκκλησίας σε σκοτεινές περιόδους. Προφανώς και δεν αφορά όλους τους ανθρώπους της Εκκλησίας. Στην Εκκλησία δεν είναι μόνο αυτοί που φοράνε τα ωμοφόρια, ο ανώτατος κλήρος. Είναι και ο κατώτατος κλήρος και είναι και ο λαός. Ένα μέρος του λαού είναι μέσα στην Εκκλησία. Αλίμονο! Αναφερόμαστε σε ορισμένους εκκλησιαστικούς παράγοντες. Ο λαϊκός κλήρος, βεβαίως και είχε συμμετοχή στη διάρκεια του αγώνα κατά των κατακτητών και δύο Μητροπολίτες που ανέβηκαν στο βουνό, ο Κοζάνης και ο Ηλείας, στην ουσία απομακρύνθηκαν μετά. Ένας, μάλιστα, από αυτούς κατηγορήθηκε για συνεργασία με τους κομμουνιστές. Το λέω για να συνεννοούμαστε.

Σε σχέση με τη δικτατορία, ζει ο κόσμος, δεν έχουν φύγει οι παλιοί. Εντάξει, να δεχθώ την επιστολή που μου έστειλε ο κ. Ιερώνυμος για την αντιστασιακή δράση της δικτατορίας. Εγώ ήμουν μικρό παιδί, αλλά καταλάβαινα τότε. Πρέπει να πω ότι ξεχωρίζω από αυτή την περίοδο δύο προσωπικότητες. Θα μπορούσαν να είναι και περισσότερες, αλλά ήταν λίγες, ελάχιστες. Ζούμε και είμαστε γνωστοί όλοι πια.

Η μία περίπτωση ήταν ο παπα-Γιώργης Πυρουνάκης. Καταδιώχθηκε απηνώς από το εκκλησιαστικό κατεστημένο εκείνης της εποχής, αλλά εκεί, στην Ελευσίνα που πήγε, κάθε Κυριακή το κήρυγμά του ήταν μια πράξη αντίστασης και μάζευε πολλούς νέους ανθρώπους. Αυτόν τον ανυπότακτο παπά, τον παπα-Πυρουνάκη, τον έβαλε στο στόχαστρό του ο νυν Μητροπολίτης Αμβρόσιος. Τίποτα δεν είναι τυχαίο!

Δεύτερο πρόσωπο, λιγότερο γνωστό, ο Τιμόθεος Λαγουδάκης, ένας λεβέντης από την Κρήτη. Τον γνώρισα όταν πήγαινα και έψελνα στον Άγιο Νικόλαο Πευκακίων. Ήταν διάκος. Το βράδυ του Πολυτεχνείου χτύπησε τις καμπάνες. Νωρίτερα, όταν έγιναν οι παράνομες και νόθες εκλογές στους φοιτητικούς συλλόγους, ο Τιμόθεος κατέβηκε υποψήφιος, πήρε πέντε σταυρούς, ενώ μάζεψε μετά λίστα είκοσι φοιτητών ότι τον ψήφιζαν και κατήγγειλε τη Χούντα που είχε στήσει τις κάλπες στη Θεολογική Σχολή.

Ο Τιμόθεος είχε την ατυχία -δυστυχώς, συμβαίνουν αυτά- να σκοτωθεί σε τροχαίο δυστύχημα πριν πέσει η Χούντα, όταν επέστρεφε από τη χειροτονία του νυν Μητροπολίτη Καβάλας στην Κόρινθο από τον τότε Μητροπολίτη Καρανικόλα.

Και άλλοι μπορεί να υπήρξαν -δεν θέλω να σβήσω την προσφορά κανενός- αλλά ελάχιστοι, σιωπηλοί. Οι πολλοί ήταν συνεργασία.

ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΣ ΜΗΤΑΦΙΔΗΣ: Και άλλοι.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΦΙΛΗΣ (Υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων): Και άλλοι, βεβαίως! Εγώ αναφέρομαι σε δύο δικά μου, προσωπικά βιώματα.

Κι αν δεν αρέσει αυτή η ιστορία, ας ξαναγραφτεί. Αλλά πιστεύω -ως πολίτης τώρα μιλώ- ότι δεν είναι δυνατόν να αφήσουμε έτσι, χωρίς να προσφέρουμε και εμείς τις εμπειρίες μας και άλλοι την επιστημονική τους μαρτυρία και δράση, να ξαναγραφτεί η ιστορία της χώρας μας.

Με σεβασμό, λοιπόν, στη μαχόμενη Εκκλησία, με σεβασμό στο σημερινό φιλανθρωπικό έργο της Εκκλησίας, που έτσι και αλλιώς αποτελεί καταστατική υποχρέωσή της -είναι η πρώτη προτροπή που μας δίνει ο Χριστός, να είμαστε φιλάνθρωποι και να αγαπούμε το διπλανό μας, όπως τον εαυτό μας- με σεβασμό σε όλα αυτά -δεν σβήνω τίποτα και δεν γενικεύω- θέλω να πω ότι υπάρχουν σελίδες της ιστορίας που δεν μπορούμε εμείς να τις αφήσουμε έτσι άγραφες.

Καταθέτω στη Βουλή να υπάρχει αυτό το κείμενο -δεν θέλω να το χαρακτηρίσω- και ελπίζω μέσα από τη θεσμική διαδικασία να υπάρξει μια τοποθέτηση της ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος.

(Στο σημείο αυτό ο Υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων κ. Νικόλαος Φίλης καταθέτει για τα Πρακτικά το προαναφερθέν έγγραφο, το οποίο βρίσκεται στο αρχείο του Τμήματος Γραμματείας της Διεύθυνσης Στενογραφίας και Πρακτικών της Βουλής)

Ευχαριστώ.