01-10-16 Συνέντευξη του Νίκου Φίλη στην Εφημερίδα των Συντακτών

Ο Υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων Νίκος Φίλης παραχώρησε συνέντευξη στην Εφημερίδα των Συντακτών και τον δημοσιογράφο Δημήτρη Κουκλουμπέρη

Δικαιώνεται η κυβέρνηση από την επιλογή της  με τον διαγωνισμό για τις τηλεοπτικές άδειες μετά και τα όσα ήρθαν στη δημοσιότητα για τον επιχειρηματία Καλογρίτσα και την Τράπεζα Αττικής; Σύσσωμη η αντιπολίτευση και τα κανάλια σας απευθύνουν βαρύτατες κατηγορίες, ενώ οι πολίτες -με βάση ορισμένες μετρήσεις- φαίνεται πως διαφωνούν. Μήπως η ζημία που προκαλείται είναι μεγαλύτερη από τα οφέλη;  

Μετά από 27 χρόνια τελείωσε το καθεστώς της ασυδοσίας με τις λεγόμενες «προσωρινές» άδειες. Τα κανάλια αδειοδοτήθηκαν με διαφανή και αντικειμενικό τρόπο που αποφέρει στο δημόσιο ταμείο περίπου 250 εκατ. ευρώ τα οποία θα κατευθυνθούν στην ενίσχυση του χειμαζόμενου κοινωνικού κράτους. Για πρώτη φορά η κυβέρνηση δεν λειτούργησε με στερεότυπα τύπου παλιάς ή νέας διαπλοκής. Ορισμένοι έσπευσαν να κατηγορήσουν την κυβέρνηση ότι ήθελε να κλείσει τον ΣΚΑΪ κι ότι ήθελε να στήσει τον ΣΥΡΙΖΑ channel με τον Καλογρίτσα.

Η πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας δικαιώνει την κυβέρνηση καθώς αναγνωρίζεται ότι υπάρχουν επιτακτικοί λόγοι δημοσίου συμφέροντος που επιβάλλουν να ολοκληρωθεί άμεσα ο διαγωνισμός. Η καταβολή της α’ δόσης από τους υπερθεματιστές επισφραγίζει το αποτέλεσμα του διαγωνισμού.

Τα επόμενα βήματα για την διασφάλιση του δικαιώματος των πολιτών στην ενημέρωση είναι δύο: Το πρώτο είναι η συγκρότηση του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ), που δεν έχει καταστεί δυνατή εξαιτίας της επιλογής της ΝΔ να παρεμποδίσει την αδειοδότηση των καναλιών, Και το δεύτερο είναι η περαιτέρω αναβάθμιση του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα, της ΕΡΤ, που η ποιότητα και η λαϊκότητα του μπορούν να διαμορφώσουν υψηλά standards και για τον ιδιωτικό τομέα.

Πως κρίνετε την στάση της ΝΔ να ζητά εκλογές και να έχει αποκλείσει κάθε πιθανότητα συναίνεσης ακόμη και σε θέματα που θα έπρεπε να ενώνουν όπως π.χ. η Παιδεία;

H ηγεσία Μητσοτάκη καθημερινά αποκαλύπτεται: πόσο επικίνδυνη είναι για τον λαό και πόσο ανεπαρκής για τη ΝΔ. Για άλλη μια φορά, η πρόσφατη συζήτηση στη Bουλή για την Παιδεία επιβεβαίωσε ότι ο κ. Μητσοτάκης είναι κυνικά νεοφιλελεύθερος χωρίς να μάλιστα να γνωρίζει τα θέματα επί της ουσίας. Με τέτοια «προπόνηση» δεν αντέχει να περιμένει, όταν μάλιστα ξετυλίγεται το κυβερνητικό έργο τόσο στον τομέα των διαπραγματεύσεων για την έξοδο της χώρας από την κρίση και την Επιτροπεία όσο και για την συγκρότηση του κοινωνικού κράτους και την αλλαγή της πιεστικής καθημερινότητας των πολιτών..

Στον ευαίσθητο χώρο της Παιδείας είναι αναγκαίες οι συναινέσεις αφού πρώτα διατυπωθούν οι διαφορετικές προγραμματικές στοχεύσεις.

Φέτος προχωρήσαμε σε ώριμες αλλαγές στα ωρολόγια προγράμματα από το Νηπιαγωγείο μέχρι το Γυμνάσιο

Για τα λύκεια, που η αναμόρφωσή τους συνδέεται με τον νέο τρόπο εισαγωγής των παιδιών στα πανεπιστήμια προτείναμε η Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, η οποία, πρέπει, αξιοποιώντας το πόρισμα της Επιτροπής Διαλόγου, να καταλήξει σε οριστικά συμπεράσματα.

Γιατί η κυβέρνηση ανοίγει τώρα ζήτημα αλλαγής του τρόπου διδασκαλίας των Θρησκευτικών στα σχολεία; Αποπροσανατολισμός για να μην συζητάμε για τις τηλεοπτικές άδειες και την οικονομία;

Κανένας αποπροσανατολισμός.

Η εφαρμογή των νέων προγραμμάτων για τα θρησκευτικά είναι αποτέλεσμα τριετούς πιλοτικής διδασκαλίας και αξιολόγησης και ήρθε η ώρα να επεκταθούν σε όλα τα σχολεία και στο τέλος του χρόνου να αξιολογηθούν από το ΙΕΠ, όπως συμβαίνει με όλα τα μαθήματα. Τα Θρησκευτικά είναι ένα μάθημα όπως όλα τα άλλα που θέλουμε να βελτιώσουμε. Αυτή την κανονικότητα άλλοι επιχείρησαν να την καταστήσουν επίκεντρο μιας δημόσιας αντιπαράθεσης.

Τα Θρησκευτικά από ομολογιακό μάθημα γίνονται μάθημα γνώσης των θρησκειών, βεβαίως με προτεραιότητα τη γνώση του ορθόδοξου πολιτισμού. Ο τρόπος διδασκαλίας τους θέλουμε να είναι ελκυστικός για τα παιδιά. Η διαθεματική και βιωματική διδασκαλία έχουν προκαλέσει την αντίδραση όσων πιστεύουν ότι η σχολική αίθουσα πρέπει να λειτουργεί ως άμβωνας και υποτιμούν τη σημασία της επίδρασης του θρησκευτικού φαινομένου στο σύνολο της τέχνης και κατ επέκταση στη διαμόρφωση της προσωπικότητας των παιδιών. Το σχολείο προετοιμάζει πολίτες και όχι πιστούς. Αυτό είναι δουλειά του κατηχητικού.

Η Εκκλησία αντιδρά. Το ίδιο και ο κυβερνητικός σας εταίρος, οι ΑΝΕΛΛ. Η κοινωνία διχάζεται. Θα αναθεωρήσετε;

Η κοινωνία δεν διχάζεται. Όσοι ακραίοι κύκλοι επιχειρήσουν να προκαλέσουν αναστάτωση στα σχολεία για τα θρησκευτικά, θα αντιληφθούν ότι δεν είμαστε στην εποχή των ταυτοτήτων. Η ίδια η βαθιά κρίση που ζούμε έχει διαφοροποιήσει τους πολίτες και τους θεσμούς. Δεν πρόκειται λοιπόν για μια σύγκρουση Πολιτείας- Εκκλησίας. Συνεργαζόμαστε με την Εκκλησία στο πλαίσιο των συνταγματικά διακριτών μας ρόλων

Την ευθύνη για την εκπαίδευση την έχουν τα αρμόδια όργανα της Πολιτείας, το ΙΕΠ και του υπουργείου. Από την ομιλία του κ. Π. Καμένου στη Βουλή κατάλαβα ότι είναι πειστικές οι εξηγήσεις που έχουν δοθεί.

Επιμένετε στις δηλώσεις σας για τον ρόλο της Εκκλησίας την χούντα;

Αναφέρθηκα σε δύο σκοτεινές περιόδους της ελληνικής ιστορίας, την Κατοχή και τη χούντα, και στον αρνητικό ρόλο που διαδραμάτισαν κορυφαίοι παράγοντες της επίσημης Εκκλησίας. Προφανώς και δεν αφορά όλους τους ανθρώπους της Εκκλησίας. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, μεγάλο μέρος του λαϊκού κλήρου σε αντίθεση με την μεγάλη πλειοψηφία των ιεραρχών, συμμετείχε στην Αντίσταση. Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας η εκκλησιαστική διοίκηση συνεργάστηκε με τη χούντα, πολλοί έμειναν σιωπηλοί και ελάχιστοι αντιτάχθηκαν. Στη Βουλή αναφέρθηκα σε δύο προσωπικές εμπειρίες, εκείνη του παπά- Γιώργη Πηρουνάκη, τον οποίο κατεδίωξε ο μετέπειτα Μητροπολίτης Καλαβρύτων Αμβρόσιος και του Τιμόθεου Λαγουδάκη, αγωνιστή του αντιδικτατορικιού κινήματος της Θεολογικής Σχολής Αθηνών. Όλα αυτά είναι βεβαίως θέματα ιστορίας που διαχρονικά συζητούνται. Όπως όμως είπα και στη Βουλή, δεν μπορώ ως πολίτης να συμβιβαστώ με την ιδέα ότι επιχειρείται να ξαναγραφεί η ιστορία και μάλιστα με τη δική μας σιωπή. Οι άνθρωποι που δεν «διάβαζαν» την περίοδο της χούντας είναι πολλοί και ευτυχώς ζουν ακόμη ανάμεσά μας.

Πώς σχολιάζετε την επιστολή του Αρχιεπισκόπου προς τον πρωθυπουργό και τους αρχηγούς των κομμάτων στην οποία έχετε την «τιμητική» σας;

Δεν θέλω επί του παρόντος να σχολιάσω μια επιστολή που δεν εστάλη σε μένα. Σέβομαι τον Αρχιεπίσκοπο. Περιμένω τη συνεδρίαση της ιεραρχίας την άλλη βδομάδα. Περιμένω να αποδοκιμαστεί η αντιχριστιανική επίθεση που έχει εξαπολύσει εναντίον μου ο θιασώτης της Χρυσής Αυγής Μητροπολίτης Αμβρόσιος ώστε να μην δημιουργείται η εντύπωση ότι η Εκκλησιαστική Διοίκηση καλύπτει τέτοιες ολοκληρωτικές συμπεριφορές και μάλιστα με το επιχείρημα της δημοκρατίας…. Γενικότερα, πάντως, πιστεύω ότι την περίοδο της κρίσης η Εκκλησία με το φιλανθρωπικό της έργο, που είναι άλλωστε και η πρώτη εντολή του Χριστού, έχει θετικό ρόλο. Θα ήταν λάθος η Εκκλησία να εισβάλει και πάλι στην πολιτική, όπως συνέβη την εποχή του Χριστόδουλου χωρίς τότε να ωφεληθεί ούτε η ίδια ούτε η κοινωνία. Η εποχή της «δεξιάς του Κυρίου» έχει παρέλθει… Ενόψει της συνταγματικής αναθεώρησης μπορούμε να συζητήσουμε με όρους κοινωνικής ενότητας, τη διευκρίνιση των ρόλων Εκκλησίας -Κράτους,. Να σημειώσουμε ότι σε δημοσκοπήσεις το αίτημα για Χωρισμό συναντά την αποδοχή του 70% των πολιτών.

Θα επιθυμούσατε να παραμείνετε υπουργός Παιδείας σε τυχόν ανασχηματισμό;

Δεν κάνω αγγαρεία ούτε προσωπική πολιτική. Με εμπνέει το έργο στο Υπουργείο Παιδείας και έχει αποτελέσματα, όπως ακόμη και οι πολιτικοί αντίπαλοι μας αναγκάστηκαν να αναγνωρίσουν. Έχουμε σχεδιασμό τριετίας. Για την δημοκρατική εκπαιδευτική μεταρρύθμιση. Η πρωτοβουλία ανήκει στον πρωθυπουργό.

Πόσο κοντά βρισκόμαστε στη διευθέτηση του χρέους; Αν δεν βρεθεί λύση ως το τέλος του χρόνου, όπως έχει εκτιμήσει  πρωθυπουργός, το αφήγημα σας θα υποστεί πλήγμα. Πως θα δικαιολογηθείτε;

Δεν πρόκειται για αφήγημα, αλλά πολιτικό σχέδιο που συζητείται από τους θεσμούς και μπορεί να υπάρξει θετική έκβαση αναλόγως των ευρωπαϊκών εξελίξεων.

Τι σηματοδοτεί για τον ΣΥΡΙΖΑ το προσεχές συνέδριο; Ποια η σχέση του κυβερνητικού ΣΥΡΙΖΑ με τα κινηματικά και ριζοσπαστικά προτάγματα του παρελθόντος; Εξακολουθείτε να εκφράζετε τα ίδια κοινωνικά στρώματα;

Η δύναμη του ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι προγραμματικά εκπροσωπεί τους μεγάλους χαμένους της κρίσης-τους φτωχούς, τους ξεπεσμένους μεσαίους, του άνεργους και ιδιαίτερα τους νέους άνεργους, τα εκατοντάδες χιλιάδες νέα παιδιά που αντιλαμβάνονται τον κόσμο μέσα από τα προσωπικά-κοινωνικά αδιέξοδα που ορθώνονται από τη νεοφιλελεύθερη πολιτική. Αυτούς πρέπει να έχουμε υπόψη μας κάθε φορά που συναντιόμαστε με τους θεσμούς. Σε όλον αυτόν τον κόσμο να μιλάμε με ειλικρίνεια ώστε να μην αιφνιδιάζονται όπως συνέβη πχ με πολλούς συνταξιούχους. Όλος αυτός ο κόσμος των μη προνομιούχων και καταφρονεμένων συγκροτεί τη ραχοκοκαλιά του προοδευτικού κοινωνικού-πολιτικού μπλοκ που αντιτίθεται στο μπλοκ του νεοφιλελευθερισμού και γύρω του αναλόγως της έκβασης της ανάπτυξης μπορεί να συγκροτηθεί μια μεγάλη κοινωνική συμμαχία.

Με δεδομένη μάλιστα την κρίση του κεντρώου χώρου, χρειάζεται να δημιουργηθούν θεσμοί διαλόγου ή και κοινής δράσης, με προοδευτικές πολιτικές κινήσεις και προσωπικότητες που αντιτίθενται στη δορυφοριοποίησή τους προς τη Ν.Δ. Και βεβαίως να έχουμε συνείδηση ότι η αναγκαία αλλαγή πορείας της Ελλάδας σε μεγάλο βαθμό συναρτάται με τη αλλαγή πορείας στην Ευρώπη, όπου πρέπει να αναζητήσουμε τολμηρές συνεργασίες, δυστυχώς σε μια περίοδο εθνικιστικών αναδιπλώσεων.