13-12-16 Ομιλία του Γιάννη Παντή στο συνέδριο: «Ψηφιακή διακυβέρνηση 2016-2021: μεταρρύθμιση, καινοτομία, ανάπτυξη»
Ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων Γιάννης Παντής μίλησε στο συνέδριο με τίτλο «Ψηφιακή διακυβέρνηση 2016-2021: μεταρρύθμιση, καινοτομία, ανάπτυξη».
Στην ομιλία του, με θέμα «Εθνική Ψηφιακή Στρατηγική 2016-2021 και δημόσια διοίκηση», ο Γιάννης Παντής είπε:
Από τις πρώτες ενέργειες που κάναμε ως πολιτική ηγεσία του Υπουργείο Παιδείας ήταν να δημιουργήσουμε ένα σύστημα ψηφιακής διεύθυνσης-διοίκησης. Επίσης να αναμορφώσουμε τα Προγράμματα Σπουδών, όπου ήταν χρήσιμο και απαραίτητο, στην Πρωτοβάθμια, Δευτεροβάθμια εκπαίδευση και τα Πανεπιστήμια. Και ερωτώ γιατί λοιπόν έπρεπε να ετοιμάσουμε μία επιτροπή ψηφιακής πολιτικής του Υπουργείου; Δυστυχώς έχουμε 192 εποπτευόμενους φορείς, στους οποίους οι ψηφιακές υπηρεσίες λειτουργούσαν απευθείας με δικά τους προγράμματα ΕΣΠΑ, παρακάμπτοντας επί της ουσίας το Υπουργείο Παιδείας. Με αποτέλεσμα να μην έχει επί της ουσίας το Υπουργείο κεντρική ψηφιακή πολιτική. Επίσης το ίδιο πρόγραμμα μπορούσε να λειτουργεί σε παραλλαγές στους ίδιους φορείς. Παράδειγμα στο ΙΝΕΔΙΒΙΜ, όπου έχουμε επτά διαφορετικά ψηφιακά προγράμματα που αφορούν την καταχώρηση των οικονομικών δεδομένων.
Με δική μου εντολή, μόλις ανέλαβα την θέση του Γενικού Γραμματέα, δημιουργήσαμε ένα Συμβούλιο Ψηφιακής Επιτροπής και μία εξαμελή εκπαιδευτική επιτροπή. Σε συνεννόηση με τον Γενικό Γραμματέα Ψηφιακής Πολιτικής, σταματά το by pass, όπου ο καθένας έχει το δικό του «μαγαζί», προσπαθώντας να χρησιμοποιήσει πόρους και να δημιουργήσει δεδομένα.
Θέλω να επισημάνω ότι όχι μόνο ο καθένας είχε το δικό του «μαγαζί» αλλά κρατούσε τη χρήση του πληρωμένου από ΕΣΠΑ προγράμματος εσαεί, για να το ανανεώνει έτσι και να έχει εξειδικευμένη προσέγγιση στους οικονομικούς πόρους. Συζητήσαμε με τον Γενικό Γραμματέα Ψηφιακής Πολιτικής Ιωάννη Ταφύλλη ακολουθώντας τη γενική πολιτική της κυβέρνησης, η οποία αφορά τη δημιουργία Γενικής Γραμματείας Ψηφιακής Πολιτικής με σκοπό να ενωθούν όλοι οι φορείς.
Το Υπουργείο Παιδείας δεν μπορεί μόνο να παράγει ψηφιακά δεδομένα και προϊόντα. Για να φτάσουμε στην επόμενη μέρα του ψηφιακού άλματος ο μόνος τρόπος είναι να έχουμε το κατάλληλο ανθρώπινο δυναμικό. Δυστυχώς σύμφωνα με τη μελέτη και την αξιολόγηση φάνηκε ότι έχουμε χαμηλά ποσοστά προσωπικού σε θέματα ψηφιακών δεξιοτήτων. Η δική μου η άποψη, σε συνεννόηση με τον Υπουργό, ήταν να καλούμε όλα τα Τμήματα Πληροφορικής των Πανεπιστημίων και των ΤΕΙ για να τους θέσουμε το ζήτημα.
Στην έκτακτη συνάντηση ζητήσαμε από τους προέδρους των εξήντα τμημάτων να επικαιροποιήσουν επιτέλους τα προγράμματα σπουδών. Είναι κρίμα σε μία επιστήμη που αναπτύσσεται ραγδαία να μην έχουμε επικαιροποιήσει τα προγράμματα τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια. Γιατί αν δεν επικαιροποιηθούν τα προγράμματα θα έχουμε ανθρώπους που θα προσπαθούν να εφαρμόσουν την πολιτική του 2020 με εργαλεία του 2001.
Το Υπουργείο Παιδείας λοιπόν δεν έχει μόνο ρόλο στη χρήση ψηφιακών δεδομένων αλλά και στη διαμόρφωση του ανθρώπινου δυναμικού. Θεωρούμε ότι στην επόμενη σύνοδο των προέδρων των ΤΕΙ θα θέσουμε το ζήτημα για έναν ψηφιακό εναρμονισμό όλων των εκπαιδευτικών τμημάτων.
Δεν αφορά μόνα τα εξήντα τμήματα πληροφορικής. Για παράδειγμα, γιατί να μην γίνονται εξειδικευμένα μαθήματα πληροφορικής στα τμήματα της Νομικής; Να μπορούν να παρακολουθήσουν και να διαμορφώσουν οι φοιτητές τα καινούργια πράγματα που οι ανάγκες θα φέρουν; Το αν δεν μπορεί να προχωρήσει η ψηφιακή πολιτική στο Υπουργείο Δικαιοσύνης μήπως έχει να κάνει με τον μη ψηφιακό εγγραμματισμό όλων των αποφοίτων; Πρέπει να ξεκινήσουμε σε συνεργασία με το Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής ένα μεγάλο πρόγραμμα ψηφιακού εγγραμματισμού όλων των αποφοίτων όλων των τμημάτων ΑΕΙ και ΤΕΙ.
Θέλουμε επίσης να σχεδιάσουμε αναμορφώσεις προγραμμάτων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με στόχο τον ψηφιακό εγγραμματισμό των μαθητών στα δημοτικά και τα γυμνάσια. Αυτό βέβαια σε σχέση με το ΙΕΠ, το όποιο είναι ο βασικός εκπαιδευτικός σύμβουλος του Υπουργείου.
Οι ανάγκες μας είναι πολλές, όμως τις έχουμε καταγράψει και τις ξέρουμε. Είμαστε σε συνεννόηση με τον Γενικό Γραμματέα ψηφιακής πολιτικής για να δούμε πώς αυτές τις ανάγκες θα τις μετατρέψουμε σε εξειδικευμένα προγράμματα ΕΣΠΑ για να καλυφθούν. Πρέπει να γίνουν πολλά πράγματα για να φτάσουμε σε αυτό που αποκαλούμε Ψηφιακή Περίοδος 2020.
Το πρώτο μεγάλο ζήτημα, είναι η κατάσταση που όπως προανέφερα βρήκαμε στο Υπουργείο Παιδείας και υπάρχει σε όλα τα πανεπιστήμια, σε όλα τα ΤΕΙ. Δεν υπάρχουν ενοποιημένα κέντρα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Το πρώτο κέντρο ηλεκτρονικής διακυβέρνησης σε πανεπιστήμιο το δημιούργησα ως αντιπρύτανης στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης και είναι μοναδικό.
Πρέπει να ενθαρρύνουμε όλα τα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ να φτιάξουν κέντρα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης ώστε να εντάξουν όλη τη δραστηριότητα εκεί και να μπουν σε μία ενοποιημένη λογική της ψηφιακής πολιτικής. Επίσης να βρεθεί ο τρόπος να αφομοιώνονται οι τεχνολογικές εξελίξεις ώστε να τροποποιούμε τις παρεχόμενες γνώσεις και πληροφορίες.
Ποιος παρακολουθεί όμως την εφαρμογή των πολιτικών; Εδώ και είκοσι χρόνια έχει εφαρμοστεί ένας απίστευτος αριθμός παρεμβάσεων. Ποιος όμως γνωρίζει τι έχουν αποδώσει; Δεν θα πρέπει να κριθεί η αποτελεσματικότητά τους;
Θα εκπλαγείτε για το υλικό που υπάρχει και μένει ακινητοποιημένο, «λιμνάζον ψηφιακό υλικό». Το οποίο όμως έχει πληρωθεί και θα έπρεπε να έχει συγκεκριμένες εφαρμογές.
Ετοιμάζουμε μία νομοθετική ρύθμιση, η οποία θα γίνει πολύ σύντομα, τη δημιουργία κέντρων υποστήριξης εκπαιδευτικής κοινότητας με εξειδικευμένο προσωπικό σε κάθε Νομό για να λύσουμε αυτό το θέμα. Το ετοιμάζουμε αυτό το διάστημα έχει γίνει η προεργασία και η βασική νομοθετική δουλειά και νομίζω αμέσως μετά τα Χριστούγεννα θα δημιουργήσουμε αυτά τα κέντρα ψηφιακής υποστήριξης για τα οποία θέλουμε τη βοήθεια του Υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής.
Θέλουμε επίσης να παίζουν και τον ρόλο τοπικού συνδέσμου για ψηφιακές εφαρμογές. Έχουμε ίσως το καλύτερο δίκτυο κορμού Πανεπιστημίων που πρέπει να υπάρχει στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων για να μην πω της Ευρώπης.
Όμως αν ζητήσετε να κάνετε μία οποιαδήποτε δια-λειτουργικότητα δεν μπορείτε. Πρέπει να πληρωθεί επιπλέον, να φτιάξουμε άλλο πρόγραμμα το οποίο κατέχει ένας χρήστης «χ». Και όχι αυτός που το παρήγαγε. Αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί, η δια-λειτουργικότητα πρέπει να γίνει αύριο γεγονός. Δεν μπορούμε να περιμένουμε, επειδή με την εφαρμογή της δια-λειτουργικότητας θα εξοικονομήσουμε πολλά χρήματα.
Ήδη γράφονται οι φοιτητές μας με ηλεκτρονικό τρόπο. Αυτό προσφέρει νέες δυνατότητες. Άρα έχουμε υποδομές πρέπει να βρούμε την μέθοδο να γίνουν λειτουργικές και αυτό είναι το θέμα. Η εμπειρία μου από το Υπουργείο είναι ότι έχουμε απίστευτες δυνατότητες αλλά πάντα ζητάμε κάτι παραπάνω επειδή τα υπόλοιπα δεν λειτουργούν.
Ξέρετε ότι όλα τα Πανεπιστήμια έχουν παρόμοια μαθήματα. Αλλά δεν τα εντάξαμε σε ένα ενιαίο πλαίσιο ώστε ο κάθε Έλληνας να τα παρακολουθεί, να λαμβάνει τις διδακτορικές διατριβές ή το εκπαιδευτικό υλικό κάθε μαθήματος σε όλη την Ελλάδα.
Πρέπει να κάνουμε το υλικό χρηστικό για όλον τον κόσμο, άμεσα, χωρίς ιδιαίτερες διαδικασίες.
Έχουμε τεράστιο όγκο των παρεμβάσεων σε αυτά τα θέματα. Ξεκινήσαμε να φτιάξουμε συγκεκριμένα πράγματα σε μία στρατηγική βελτίωσης του Ψηφιακού Σχολείου. Αυτά που έχουμε ξεκινήσει είναι διάφορα εργαστήρια, προδιαγραφές για ψηφιακό υλικό, αναβάθμιση ψηφιακών προσβάσεων σε σχολεία. Με χαρά ακούσαμε ότι αυτό θα γίνει με προτεραιότητα τα σχολεία των νησιών. Για το Υπουργείο Παιδείας είναι σημαντικό να μεταφέρουμε με μεγάλες ταχύτητες υλικό σε νησιά με σχολεία τριών ή τεσσάρων μαθητών.
Φτάνουμε και στα ανοικτά δεδομένα. Πλέον το Υπουργείο Παιδείας σταματά να έχει την κλειστοφοβία και την λανθασμένη αντίληψη του Δημοσίου ότι τα δεδομένα είναι «δικά μου και δεν τα μοιράζομαι».
Η πολιτική της σημερινής ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας είναι τα ανοιχτά δεδομένα να ανήκουν σε όλο τον κόσμο. Να δίνουμε ακόμη και τα στοιχεία των Πανελλαδικών Εξετάσεων και ό,τι χρειάζεται ο κόσμος να ξέρει, με τη διασφάλιση των προσωπικών δεδομένων. Ήδη έχουμε υπογράψει και προχωράμε στη λογική των Open data.
Επίσης έχουμε ολοκληρώσει την ψηφιοποίηση του πρωτοκόλλου και της διακίνησης εγγράφων. Το σύστημα ολοκληρωμένης διακίνησης εγγράφων μπαίνει σε εφαρμογή από την 1η Ιανουαρίου. Το ίδιο και η ενημέρωση των πολιτών για το υλικό του Υπουργείου.
Τελειώνοντας το Υπουργείο Παιδείας έχει ως κεντρικό στόχο για το 2017 την ανοικτή ψηφιακή εκπαίδευση για όλη την κοινωνία.
Αυτή είναι η κατεύθυνση μας και η πολιτική μας. Σε αυτή τη λογική ζητάμε από το Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, τον ιδιωτικό και τον ερευνητικό τομέα να έρθουν κοντά μας. Μπορούμε να κάνουμε πάρα πολλά και να βελτιώσουμε τα πάντα. Αρκεί να έχουμε κοινή κατεύθυνση, συνέργειες και πολιτικές.
