14-10-16 Συζήτηση Επίκαιρης Ερώτησης στη Βουλή σχετικά με την αντιμετώπιση των προβλημάτων στα ΕΠΑΛ

Ο Υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων Νίκος Φίλης απατώντας σε επίκαιρη ερώτηση του βουλευτή του ΚΚΕ Ιωάννη Δελή για την κατάσταση στα ΕΠΑΛ είπε:

Πραγματικά λυπάμαι που αναπαράγετε αναληθείς και ανακριβείς ειδήσεις περί κλεισίματος τμημάτων στα Επαγγελματικά Λύκεια.

Στα ΕΠΑΛ λειτουργούν 9 τομείς σπουδών στη Β΄ τάξη και 36 ειδικότητες στη Γ΄ τάξη.

Ας ξεκινήσουμε λοιπόν από την αυτονόητη παραδοχή ότι είναι αδύνατο σε κάθε ΕΠΑΛ, λόγω και των διαφορετικών ειδικοτήτων των εκπαιδευτικών αλλά και της ύπαρξης της αναγκαίας εργαστηριακής υποδομής να προσφέρονται όλοι οι τομείς και όλες οι ειδικότητες.

Ας συμφωνήσουμε επίσης ότι τα ολιγομελή τμήματα πρέπει να δημιουργούνται όταν γεωγραφικές, συγκοινωνιακές ή ιδιαίτερες κοινωνικές συνθήκες το επιβάλουν.

Διαφορετικά θα φτάσουμε στο παράλογο «κάθε μαθητής και τμήμα» αλλά πια δεν θα μιλάμε για εκπαιδευτική διαδικασία σε τάξη σχολείου αλλά για φροντιστηριακό μάθημα.

Ο δικός μας σχεδιασμός ΠΟΥ ΔΕΝ ΚΛΕΙΝΕΙ ΤΜΗΜΑΤΑ προβλέπει τα εξής:

Με Υπουργική Απόφαση (5-8-2016) καθορίστηκαν τα κατώτερα όρια για τη λειτουργία των τμημάτων σε κάθε τάξη των ΕΠΑΛ, όπως γίνεται σε κάθε περίπτωση για όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης και τύπο σχολείου.

Στην πραγματικότητα ο κατώτερος αριθμός μαθητών που απαιτείται για τη δημιουργία τμημάτων δεν άλλαξε από τις ρυθμίσεις προηγούμενων ετών. Στην Α΄ τάξη παρέμεινε 15,

στη Β΄ τάξη για τη δημιουργία τμήματος τομέα σπουδών 13, και

στη Γ τάξη για τη δημιουργία τμήματος ειδικότητας 10.

Η μοναδική αλλαγή είναι στη Β΄ τάξη, λόγω της αλλαγής της δομής του ΕΠΑΛ.

Γιατί όπως ξέρετε, ο τομέας είναι ενδιάμεσο εκπαιδευτικό «μέγεθος» μεταξύ της Ομάδας Προσανατολισμού που υπήρχε στην Α΄ τάξη και στην οποία ο κατώτατος αριθμός μαθητών ήταν 15 και της ειδικότητας που ο κατώτατος αριθμός μαθητών ήταν 12 για τη Β΄ τάξη.

Για πρώτη φορά τα σχολεία χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες (σύμφωνα με το υπάρχον σύστημα μορίων τους) και θεσπίζονται κατώτερα όρια ανάλογα με το μέγεθος της περιοχής και τη δυσκολία προσβασιμότητας των σχολείων.

Με αυτό τον τρόπο μπορεί να λειτουργήσουν τομείς και ειδικότητες με 8 ή και με 6 μαθητές σε σχολεία της περιφέρειας.

     Μάλιστα καθιερώνεται και η δυνατότητα, με απόφαση του Περιφερειακού Διευθυντή Εκπαίδευσης, να λειτουργήσουν σε απομακρυσμένες περιοχές και τμήματα με λιγότερους μαθητές και από τα κατώτερα αυτά όρια.

Ειδικά για την επόμενη σχολική χρονιά στη Γ΄ τάξη τα τμήματα θα λειτουργήσουν κατά βάση με οδηγό την περσινή τους κατανομή.

Με βάση την παραπάνω ΥΑ εγκρίθηκε για τη σχολική χρονιά 2016-17 ήδη από τους Περιφερειακούς Διευθυντές Εκπαίδευσης η λειτουργία 1550 ολιγομελών τμημάτων σε όλη τη χώρα.

Επίσης με Υπουργική Απόφαση (28-09-2016) εγκρίθηκαν επιπλέον 140 ολιγομελή τμήματα πέραν αυτών που προβλέπονταν από την ισχύουσα νομοθεσία

Επίσης δεν είναι ακριβές αυτό που αποδίδεται δήθεν σε στελέχη του υπουργείου, ότι «από το περσινό ποσοστό των ολιγομελών τμημάτων που ήταν στο 35% θα πέσουμε φέτος κάτω από το 10%».

Ήδη έχουν εγκριθεί περίπου 1700 ολιγομελή τμήματα, σε σύνολο περίπου 6200 τμημάτων δηλ. ένα ποσοστό περίπου 30%.

Η μικρή διαφορά οφείλεται περισσότερο στην αλλαγή της δομής των ΕΠΑΛ σε Α΄ και Β΄ τάξη.

Όσον αφορά τη διανομή των βιβλίων σας ενημερώνω ότι τα βιβλία γενικής παιδείας σε όλες τις σχολικές μονάδες ΕΠΑΛ ολοκληρώθηκε στο τέλος Αυγούστου.

Τα βιβλία ειδικοτήτων των ΕΠΑΛ, αποστέλλονται όπως κάθε χρόνο, με την ολοκλήρωση των εγγραφών και την οριστικοποίηση των τμημάτων διότι όπως είναι γνωστό κάθε τομέας και κάθε ειδικότητα έχει διαφορετικό ωρολόγιο πρόγραμμα και βιβλία.

Συγκεκριμένα, τα βιβλία των ΕΠΑΛ αριθμούν 298 διαφορετικούς τίτλους βιβλίων για τους τομείς και τις ειδικότητες,

Ήδη έχει ξεκινήσει η αποστολή τους στα σχολεία και θα ολοκληρωθεί την επόμενη εβδομάδα. Η διανομή του γίνεται με βάση το μαθητικό δυναμικό οι σχολικές μονάδες ΕΠΑΛ στο σύστημα MySchool.

Καταληκτική ημερομηνία ήταν η 30η Σεπτεμβρίου.

Σε αυτή τη διαδικασία δεν περιλαμβάνονται 14 βιβλία ειδικοτήτων ΕΠΑΛ λόγω τροποποιήσεων σε Υπουργικές Αποφάσεις που εκδόθηκαν στις 6/09 και 9/09. Τα συγκεκριμένα βιβλία βρίσκονται σε διαδικασία παραγωγής και θα παραδοθούν στις σχολικές μονάδες το επόμενο διάστημα.

Στη δευτερολογία του ο υπουργός, απαντώντας για το θέμα της μαθητείας είπε:

Κύριε συνάδελφε,

Αν δεχθούμε την πρότασή σας «η πρακτική άσκηση να είναι ενταγμένη οργανικά στη μάθηση» σημαίνει πως θα εργάζεται ο ανήλικος μαθητής και επιπλέον θα επιβαρύνεται καθημερινά με επιπλέον ώρες του 7ωρου του σχολείου ή σε αντίθετη περίπτωση θα έχουμε αντικατάσταση του σχολείου με εργασία! Δεν είναι αυτός ο ρόλος του σχολείου.

Το Επαγγελματικό Λύκειο χορηγεί εκτός από το πτυχίο ειδικότητας και απολυτήριο ισότιμο με το Γενικό απολυτήριο Λυκείου και δίνει δυνατότητα της πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Η ένταξη σε κάθε επάγγελμα και η ενδεχόμενη άδεια άσκησης επαγγέλματος, όπου προβλέπεται, ορίζεται από τα παραγωγικά υπουργεία σε συνεργασία με τους επαγγελματικούς φορείς

Η πρακτική άσκηση θα πρέπει να γίνεται μετά την αποφοίτηση από το ΕΠΑΛ όπου τα παιδιά θα είναι ενήλικες και με περισσότερη ωριμότητα και ασφάλεια θα γίνεται ή ένταξή τους σε εργασιακό περιβάλλον.

Γι΄ αυτό, έχει θεσμοθετηθεί το μεταλυκειακό έτος μαθητείας που ήδη υλοποιείται σε περιορισμένη κλίμακα.

Οι φοιτώντες στο μεταλυκειακό έτος μαθητείας υπάγονται ασφαλιστικά στο ΙΚΑ για το διάστημα της μαθητείας, στον κλάδο παροχών ασθένειας σε είδος και στον κλάδο παροχών ασθένειας σε χρήμα, ο δε χρόνος ασφάλισής τους θα είναι συντάξιµος. Η αμοιβή για το διάστημα της μαθητείας είναι ίση με το 75% επί του κατωτάτου ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη.

Οι εξετάσεις πιστοποίησης αφορούν μόνο αυτό το πρόσθετο προαιρετικό έτος μαθητείας και πραγματοποιούνται για να πιστοποιηθούν οι γνώσεις που έλαβε ο απόφοιτος του ΕΠΑΛ κατά τη διάρκεια της μαθητείας.

Κύριε συνάδελφε,

Με την προώθηση ευρύτερων πολιτικών αλλά και επιμέρους αλλαγών, από το Γενάρη του 2015 μέχρι σήμερα, έχουμε αποδείξει στην πράξη ότι η ουσιαστική αναβάθμιση της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης αποτελεί προτεραιότητα της εκπαιδευτικής μας πολιτικής.

Στηρίζουμε με έργα και όχι διακηρύξεις το έργο των εκπαιδευτικών που διδάσκουν στα ΕΠΑΛ, αναγνωρίζοντας πως αυτό ασκείται σε δύσκολες και ιδιαίτερα σύνθετες συνθήκες.

Αναγνωρίζουμε τις προσπάθειες των μαθητών, των μαθητριών που σπουδάζουν στα ΕΠΑΛ και τον αγώνα των οικογενειών τους.

Με τη νέα δομή του ΕΠΑΛ: αποφεύγεται η πρόωρη ειδίκευση των μαθητών / μαθητριών, εξασφαλίζεται η παροχή στέρεων γενικών γνώσεων, δίνονται οι αναγκαίες τεχνολογικές - επαγγελματικές γνώσεις, που θα αποτελούν τη βάση πάνω στην οποία θα «χτιστεί» η ειδικότητα, δημιουργείται ένα ενιαίο μοντέλο επαγγελματικού σχολείου χωρίς διακρίσεις ανάμεσα στις επιλογές των μαθητών/-τριών, παρέχονται περισσότερες επαγγελματικές και εκπαιδευτικές διέξοδοι στους αποφοίτους, διευκολύνεται η απόκτηση δεύτερης ειδικότητας, επιτυγχάνεται με ασφάλεια η επαφή των αποφοίτων στην αγορά εργασίας και τέλος διευρύνονται οι δυνατότητες συνέχισης των σπουδών τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Υπενθυμίζουμε πως στα ΕΠΑΛ:

• επανασυστάθηκαν οι 50 κλάδοι – ειδικότητες και οι 2.413 οργανικές θέσεις των εκπαιδευτικών της ΤΕΕ που είχαν καταργηθεί με το ν. 4172/13, καταργήθηκε η διαθεσιμότητα και επέστρεψαν οι εκπαιδευτικοί στις θέσεις τους, αναγνωρίστηκε με το ν.4369/16 ο χρόνος διαθεσιμότητας ως χρόνος πραγματικής υπηρεσίας.
• επαναλειτούργησαν στα ΕΠΑΛ από το τρέχον σχολικό έτος οι 15 κατηργημένες ειδικότητες των μαθητών/-τριών (στους τομείς υγείας-πρόνοιας, αισθητικής-κομμωτικής και εφαρμοσμένων τεχνών) από τα ΕΠΑΛ και τις ΕΠΑΣ με το ν. 4186/13. Αποτέλεσμα αυτού ήταν να αυξηθεί το μαθητικό δυναμικό της Β΄ τάξης των ΕΠΑΛ (ημερήσιων και εσπερινών) στη σχολική χρονιά από 32.067 το σχολικό έτος 2014-2015 σε 40.019 το σχολικό έτος 2015-2016 (αύξηση 25 %).
• Καταργήθηκε και στα ΕΠΑΛ η τράπεζα θεμάτων, που δημιουργούσε συνθήκες αύξησης της σχολικής αποτυχίας και διαρροής.
• Για πρώτη φορά τη σχολική χρονιά 2015-16 οι επαναληπτικές πανελλαδικές εξετάσεις, που διοργανώνονταν για τα ΓΕΛ, διοργανώθηκαν και για τους απόφοιτους των ΕΠΑΛ.
• Ρυθμίστηκε και για τους μαθητές των ΕΠΑΛ η κάλυψη εξόδων μετακίνησης, διαμονής και διατροφής για συμμετοχή στις εξετάσεις σε απομακρυσμένα εξεταστικά κέντρα.
• Δημοσιεύτηκε Υπουργική Απόφαση με τα επαγγελματικά δικαιώματα 30 ειδικοτήτων των αποφοίτων των ΕΠΑΛ και των ΕΠΑΣ του ν. 3475/06 που εκκρεμούσε για χρόνια.

Όσον αφορά την πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, θεσμοθετήθηκαν δύο σημαντικές νέες δυνατότητες για τους απόφοιτους των ΕΠΑΛ:

• Διευρύνθηκε η δυνατότητα της πρόσβασης στα ΤΕΙ μέσω των ειδικών πανελλαδικών εξετάσεων για τους απόφοιτους ΕΠΑΛ, αφού θα διαγωνίζονται για ειδικό ποσοστό θέσεων του συνολικού αριθμού εισακτέων στα ΤΕΙ, που προβλέπεται να είναι, κατά προσέγγιση, ανάλογο του ποσοστού των υποψηφίων που αποφοίτησαν από τα ΕΠΑΛ σε σχέση με το σύνολο των υποψηφίων για τα ΤΕΙ αποφοίτων ΓΕΛ και ΕΠΑΛ. Αποκαθίσταται, επίσης, η δυνατότητα πρόσβασης των αποφοίτων ΕΠΑΛ μέσω των ειδικών εξετάσεων στη σχολή Πυροσβεστικής.
• Δίνεται η δυνατότητα των αποφοίτων των ΕΠΑΛ, και στο πιο απομακρυσμένο ΕΠΑΛ της χώρας, να εισάγονται και σε σχολές και τμήματα των Πανεπιστημίων. Συγκεκριμένα, θα μπορούν με τις ίδιες εξετάσεις να εισάγονται με τη βαθμολογία τους σε σχολές των Πανεπιστημίων αντίστοιχες των τομέων που σπούδασαν στα ΕΠΑΛ και για ειδικό ποσοστό θέσεων επιπλέον 1%.

Στρατηγική μας επιλογή που αποτυπώνεται και στο Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο για την Επαγγελματική Εκπαίδευση είναι η σύνδεσή της με τις ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας ώστε η Επαγγελματική Εκπαίδευση να συνεισφέρει στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, την βελτίωση των χαρακτηριστικών των ελληνικών επιχειρήσεων και την αύξηση της απασχόλησης.