15-11-19 Μήνυμα για την επέτειο της εξέγερσης του Πολυτεχνείου
Σαράντα έξι χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την κορυφαία αντιδικτατορική εκδήλωση της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, στις 17 Νοεμβρίου 1973. Το στυγνό στρατιωτικό καθεστώς είχε επιβληθεί την 21η Απριλίου του 1967, βρίσκοντας πολιτικό κενό εξαιτίας της πολιτικής και θεσμικής κρίσης που είχε προηγηθεί. Η δικτατορία των Συνταγματαρχών είχε καταλύσει το Σύνταγμα και το κοινοβουλευτικό σύστημα, είχε καταργήσει τις ατομικές ελευθερίες, είχε εξορίσει, φυλακίσει και βασανίσει πολιτικούς αντιπάλους και απλούς πολίτες.
Στην πιο ανήσυχη και συγκλονιστική σε εξελίξεις περίοδο του 20ου αιώνα, τα τέλη της δεκαετίας του ‘60 και τις αρχές του ‘70, η χώρα μας, αντί να ευθυγραμμιστεί με τις αλλαγές που συντελούνταν στον Δυτικό Κόσμο και αντί να επωφεληθεί από την παγκόσμια θετική οικονομική συγκυρία και τις τάσεις προόδου και φιλελευθεροποίησης, καταδικάστηκε «να μπει στο γύψο». Εγκλωβίστηκε δηλαδή, σε ένα σχήμα αναχρονιστικό και στυγνά αυταρχικό, χωρίς ελπίδα να μπει στην αναγκαία πορεία εκδημοκρατισμού και εκσυγχρονισμού.
Σ’ αυτήν τη βαναυσότητα και την καθήλωση ήρθε να απαντήσει η εξέγερση του Πολυτεχνείου. Η δυσαρέσκεια κατά του δικτατορικού καθεστώτος ήταν υπαρκτή – αν και όχι μαζικά εκφρασμένη- και δεν αφορούσε μόνο τον φοιτητικό χώρο. Αυτό επιβεβαιώνεται από γεγονότα όπως η ανταρσία στο Πολεμικό Ναυτικό και η διαφυγή του καταδρομικού «Βέλος» στην Ιταλία τον Μάιο του 1973 ή το μνημόσυνο του Γεωργίου Παπανδρέου στις αρχές Νοεμβρίου και φυσικά από άλλες μεμονωμένες αντιδικτατορικές δράσεις. Όμως, οι νέοι που συγκεντρώθηκαν στο Πολυτεχνείο κατάφεραν να δώσουν το πιο ηχηρό μήνυμα Δημοκρατίας και να απογυμνώσουν το στυγερό καθεστώς που τρομαγμένο θα απαντήσει με βίαιη και αιματηρή καταστολή, κινητοποιώντας την αστυνομία και κατόπιν τον στρατό και επιβάλλοντας ξανά τον στρατιωτικό νόμο.
Πολλοί έκτοτε, επιχείρησαν να περιορίσουν το εύρος και τη δύναμη του μηνύματος της επετείου κλείνοντάς το σε ιδεολογικά κουτάκια και προβάλλοντας σε αυτό ιδιοτελείς επιδιώξεις. Άλλοι, έφτασαν σε ανιστόρητη αφήγηση που κατέληγε στην παραχάραξη και την καπηλεία του φοιτητικού αγώνα. Το αίτημα των νέων του Πολυτεχνείου όμως, αλλά και ευρύτερα της ελληνικής κοινωνίας ήταν σαφές: δημοκρατία και ελευθερία. Ήταν ένα μήνυμα κατάφασης που το σεβόμαστε και το τιμούμε όχι μόνο για το υψηλό σημασιολογικό του φορτίο αλλά και για τα όσα διακινδύνεψαν όσοι το εξέφρασαν. Ήταν ένα ξέσπασμα ελευθερίας, πηγαίο και ανιδιοτελές που δεν υπάκουσε σε κάποια γραμμή και κατάφερε να παρασύρει αυθόρμητα όσους μοιράζονταν το ίδιο πάθος για ελευθερία και δημοκρατία. Όσοι τότε υπερασπίστηκαν τα ιδανικά τους υπηρέτησαν ανθρωπιστικές αξίες και στάθηκαν άοπλοι απέναντι στη βία τραγουδώντας τον εθνικό μας ύμνο. Τους τιμούμε και τους ευχαριστούμε γι’ αυτό.
Κι ακόμη περισσότερο, στεκόμαστε με αίσθημα ευθύνης απέναντι στους νέους μας γιατί, όπως έδειξε και η εξέγερση του Πολυτεχνείου, είναι αναμφισβήτητα ο πιο ισχυρός φορέας ανανέωσης, ένας ευαίσθητος αγωγός της προόδου. Κι αυτόν τον αγωγό επιθυμούμε να τον εξοπλίσουμε με αξίες, εφόδια και με ελεύθερο και αισιόδοξο πνεύμα. Ας τους δώσουμε την ευκαιρία και μέσω της αναβαθμισμένης ποιοτικά Παιδείας να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους και να γίνουν αυτό που μπορούν: η πιο ανανεωτική και ελπιδοφόρα δύναμη του τόπου μας.