Ο Υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, απάντησε στις 14  Ιανουαρίου σε δυο επίκαιρες ερωτήσεις που κατατέθηκαν στη Βουλή.

Πρόκειται για τις ακόλουθες ερωτήσεις:

1.Επίκαιρη ερώτηση του κ. Γεωργίου Λαζαρίδη, Βουλευτή Β΄ Θεσσαλονίκης των Ανεξαρτήτων Ελλήνων προς τον Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων, σχετικά με τον μόνιμο διορισμό των επιτυχόντων φιλολόγων στον διαγωνισμό του ΑΣΕΠ 2008-2009, που βρίσκεται σε εκκρεμότητα.

2. Η με αριθμό 365/11-1-2016 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή Αττικής του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας κ. Ιωάννη Γκιόκα προς τον Υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, σχετικά με την αντιμετώπιση των προβλημάτων στα σχολεία της Ανατολικής Αττικής.

Ο Υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων ανέφερε τα εξής στα πλαίσια της απάντησής του στην ερώτηση του κ. Λαζαρίδη:

Κύριε συνάδελφε, αντιλαμβάνομαι πλήρως την αγωνία -μπορώ να πω ότι συμμερίζομαι και την αγανάκτηση- των επιτυχόντων φιλολόγων της προκήρυξης του ΑΣΕΠ του 2008.

Πρόκειται για εκπαιδευτικούς οι οποίοι έχουν κριθεί μέσω μίας αδιάβλητης διαδικασίας αξιολόγησης, διαθέτουν τα απαιτούμενα προσόντα και τις παιδαγωγικές ικανότητες για να γίνουν δημόσιοι εκπαιδευτικοί λειτουργεί. Η παράλειψη, όμως, του διορισμού τους, όσο και αν προκαλεί με μια πρώτη ματιά το κοινό αίσθημα, δεν παραβιάζει τις αρχές της ισότητας και της χρηστής διοίκησης και θα σας εξηγήσω γιατί.

Η απόφαση 527/2015 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, στην οποία αναφερθήκατε, εξεδόθη ύστερα από τέσσερα προδικαστικά ερωτήματα που υπέβαλε το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών και τα οποία αφορούν εκκρεμή αίτηση ακύρωσης εκπαιδευτικών που περιλαμβάνονται στους πίνακες διοριστέων του διαγωνισμού του ΑΣΕΠ του 2008. Τα συγκεκριμένα ερωτήματα απαριθμούνται στη δέκατη πέμπτη σκέψη της απόφασης, την οποία και καταθέτω στα Πρακτικά.

Όπως προκύπτει από τα διαλαμβανόμενα στη δέκατη έκτη και δέκατη έβδομη σκέψη, καθώς και το διατακτικό της απόφασης, η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας απαντά μόνο στο τρίτο ερώτημα. Αποφαίνεται, λοιπόν, σαφώς για την αντισυνταγματικότητα των διατάξεων του άρθρου 9 παρ. 1, 8 και 9 του ν.3848 του 2010, με τις οποίες προβλέφθηκε ότι οι διορισμοί μόνιμων εκπαιδευτικών θα μπορούσαν να γίνουν τη σχολική χρονικά 2011-2012, σε ποσοστό 60% από τους πίνακες διοριστέων του ΑΣΕΠ και κατά 40% από τους ενιαίους πίνακες αναπληρωτών εκπαιδευτικών με πραγματική υπηρεσία.

Η Ολομέλεια απέχει της απάντησης στα τρία ερωτήματα που σας ανέφερα νωρίτερα και παραπέμπει την υπόθεση για περαιτέρω εκδίκαση στο Διοικητικό Εφετείο, κρίνοντας ότι –όπως αναφέρει- αποβαίνει αλυσιτελής η απάντηση, τόσο στο δεύτερο και το τέταρτο ερώτημα, με τα οποία τίθενται περαιτέρω ζητήματα ως προς το κύριος των εν λόγω διατάξεων, όσο και στο πρώτο ερώτημα που αφορά τα άρθρα 10 και 11 του ν.3833/2010, δεδομένου ότι η προσβαλλόμενη παράλειψη διορισμού των αιτούντων οφείλεται προεχόντως στην εφαρμογή των προαναφερθεισών αντισυνταγματικών διατάξεων του ν.3848/2010.

Είναι προφανές ότι αναμένουμε τις αποφάσεις επί της ουσίας των διοικητικών δικαστηρίων, του Εφετείου και δεσμεύει τη διοίκηση οποιαδήποτε απόφαση ληφθεί.

Επίσης, είναι προφανές ότι η μεταβατική περίοδος της παραγράφου 1 του άρθρου 9 του νόμου του 2010 που αναφέραμε, με την απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων της 18-2-2015 παρατάθηκε έως και το σχολικό έτος 2015-2016 κατά το μέρος που αφορά τους διορισμούς μόνιμων εκπαιδευτικών στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση από τους ισχύοντες πίνακες διοριστέων εκπαιδευτικών του ΑΣΕΠ 2008 και μόνο.

Κύριε συνάδελφε, είπα και στην αρχή ότι συμμερίζομαι την ανησυχία και την αγανάκτηση των εκπαιδευτικών. Δεν είναι μόνο αυτοί που αναφέρατε, αλλά είναι και άλλοι. Έχουμε συστήσει μία ομάδα εργασίας στο Υπουργείο που εξετάζει όλες τις νομικές δυνατότητες προκειμένου να προχωρήσουμε σε ένα δίκαιο σύστημα διορισμών εκπαιδευτικών. Αν εν τω μεταξύ προκύψουν και άλλες τελεσίδικες αποφάσεις που κρίνουν ότι παράνομα έμειναν εκτός υπηρεσίας εκπαιδευτικοί, επαναλαμβάνω ότι βεβαίως και θα συμμορφωθούμε. Υποχρεούμαστε να συμμορφωθούμε.

Το σημαντικό είναι ότι μετά από πολλά χρόνια αδιοριστίας, η Κυβέρνηση, αναλόγως και της πορείας των δημοσιονομικών, σχεδιάζει από φέτος να προχωρήσει σε μαζικούς διορισμούς εκπαιδευτικών στην πρωτοβάθμια και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Είναι αναγκαίοι για να διασφαλίσουμε στην πράξη τη συνταγματική επιταγή για δωρεάν δημόσια εκπαίδευση. Είναι αναγκαίοι για να διασφαλίσουμε στην πράξη την επιτυχία των σχεδίων μεταρρύθμισης στο σχολείο για μία δεκατετράχρονη υποχρεωτική εκπαίδευση σταδιακά, βήμα-βήμα από σήμερα.

Πιστεύουμε ότι από το 2016, με διαδικασίες που θα καθορίσουμε μπορεί να υπάρχουν προσλήψεις για πρώτη φορά χιλιάδων εκπαιδευτικών. Το Υπουργείο διαθέτει ένα σχέδιο για την τριετία που αναφέρεται σε προσλήψεις είκοσι χιλιάδων εκπαιδευτικών στην πρώτη και δεύτερη βαθμίδα της εκπαίδευσης. Είμαστε σε συνεννόηση, επαναλαμβάνω, προκειμένου να αρχίσουμε βήμα-βήμα αυτή τη διαδικασία των προσλήψεων.

Στη δευτερολογία του ο Υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων συνέχισε με τα εξής:

Κύριε συνάδελφε, επί της ουσίας συμφωνούμε. Βεβαίως θα πρέπει να ξέρετε ότι υπάρχει και μια ευαισθησία για τους αναπληρωτές, διότι αυτοί οι άνθρωποι γυρνάνε όλη την Ελλάδα επί σειρά ετών σε ένα καθεστώς εργασιακής ανασφάλειας και προσφέρουν έναντι πινακίου φακής.

Συνεπώς, όσον αφορά τη διαδικασία των προσλήψεων, όταν κάνουμε σύγκριση ανάμεσα στη διαδικασία ΑΣΕΠ και στη διαδικασία με τους πίνακες των αναπληρωτών, δεν πρέπει να υποτιμούμε την εκπαιδευτική προσφορά και την πολύχρονη εκπαιδευτική εμπειρία. Όμως, αν θέλετε, είναι υποχρέωση της πολιτείας απέναντι σ’ αυτούς οι οποίοι, επαναλαμβάνω, προσφέρουν έναντι μικρής μισθολογικής αντιπαροχής σε όλη τη χώρα, σε δύσκολες συνθήκες και σε καθεστώς αβεβαιότητας.

Επαναλαμβάνω ότι δεσμευόμαστε από τις αποφάσεις των δικαστηρίων. Επίσης, ελπίζω ότι με ένα πρόγραμμα μαζικών προσλήψεων από το 2016 να μπορέσουμε σταδιακά να αντιμετωπίσουμε, χωρίς κλαδικές, ενδοκλαδικές και συντεχνιακές αντιπαραθέσεις, το θέμα των διορισμών.

Η απάντηση του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, Νίκου Φίλη στην ερώτηση του Βουλευτή κ. Γκιόκα:

Κύριε συνάδελφε, έχετε δίκιο ότι έχουν αλλάξει, έχουν βελτιωθεί στοιχεία στο χρονικό διάστημα, στο μήνα που έχει διαρρεύσει από την κατάθεση μέχρι τη συζήτηση σήμερα της επίκαιρης ερώτησής σας στη Βουλή. Βεβαίως, το μήνα αυτό, όπως ξέρετε, υπήρξε το θέμα των γιορτών και της επαναλειτουργίας της Βουλής μετά τις διακοπές.

Θα γνωρίζετε πως όταν έχετε καταθέσει -και το ΚΚΕ και εσείς προσωπικά- ερωτήσεις που αφορούν την εκπαίδευση, υπάρχει απάντηση και εδώ στη Βουλή. Έχουμε απαντήσει, νομίζω, σε άλλες δύο ερωτήσεις προσωπικά δικές σας. Και αυτό διότι αναγνωρίζουμε ένα ενδιαφέρον που υπάρχει σχετικά με την ανάπτυξη, την αναβάθμιση, τη «στερέωση» της δωρεάν και δημόσιας εκπαίδευσης και από το δικό σας χώρο, αλλά και διότι νομίζω ότι είναι καθήκον της Κυβέρνησης από οπουδήποτε κι αν δέχεται ερωτήσεις σχετικά με την κατάσταση της εκπαίδευσης, να απαντά συγκεκριμένα -όχι δημοσιογραφικά και με ρεπορτάζ- με στόχο τη βελτίωση και την αναβάθμιση της δημόσιας εκπαίδευσης.

Αυτό κάναμε και φέτος. Φρενάραμε την πτώση των δημοσίων δαπανών για την εκπαίδευση στο 2,8% του ΑΕΠ. Τα χρόνια των μνημονίων, την πενταετία των μνημονίων, κατέρρευσαν οι δημόσιες επενδύσεις στην εκπαίδευση κατά 35%. Και εάν είχαμε σήμερα κυβέρνηση Σαμαρά, που είχε δεσμευθεί στο μεσοπρόθεσμο, τότε θα είχαμε για το 2018 μία περαιτέρω πτώση στο 2% επί του ΑΕΠ. Αυτό το 0,8% επί του ΑΕΠ είναι μερικά δισεκατομμύρια -δεν είναι απλώς νούμερα- που μέσα στη γενικότερη δημοσιονομική κρίση που έχει πλήξει και την εκπαίδευση, θα σήμαινε μία κατάρρευση του δημοσίου συστήματος εκπαίδευσης.

Επίσης, τα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα του ΕΣΠΑ -τα οποία χρησιμοποιήθηκαν από τις προηγούμενες κυβερνήσεις για να αναπληρώσουν τα κενά των προϋπολογισμών για θέματα ακόμα και εκπαιδευτικού προσωπικού, προσλήψεις αναπληρωτών- από φέτος έχουν μία διαφοροποίηση στην κατανομή τους ανά Περιφέρεια. Για παράδειγμα, στην Αττική είναι εκτός στόχων του ΕΣΠΑ η Περιφέρεια, με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να προσλάβουμε πολλές κατηγορίες αναπληρωτών από τα χρήματα του ΕΣΠΑ. Αυτές οι επιβαρύνσεις μετακινήθηκαν φέτος στον Τακτικό Προϋπολογισμό.

(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Υπουργού)

Θέλω να σας πω ότι μέσα στις δημοσιονομικές συνθήκες που γνωρίζετε, κάναμε έναν άθλο ως Κυβέρνηση: Αυξήσαμε τον αριθμό των αναπληρωτών φέτος κατά 20% -οι αναπληρωτές ξεπέρασαν τους είκοσι δύο χιλιάδες- για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα λειτουργίας των σχολείων.

Σε αυτές τις συνθήκες, στην περιοχή της Ανατολικής Αττικής πραγματοποιήσαμε τριακόσιες τριάντα οκτώ προσλήψεις δασκάλων και ενενήντα εννέα προσλήψεις νηπιαγωγών για τη Γενική Αγωγή, που χρησιμοποιήθηκαν για τοποθετήσεις σε κενά πρωινής ζώνης και ολοήμερων τμημάτων, καθώς και σε δύο προσλήψεις δασκάλων και εξήντα οκτώ νηπιαγωγών που αφορούσαν αποκλειστικά το ολοήμερο πρόγραμμα.

Ειδικά στο 2ο Δημοτικό Σχολείο Αναβύσσου, το οποίο αναφέρεται στην ερώτησή σας, υπήρχαν από την αρχή του σχολικού έτους εννέα κενά δασκάλων και ορισμένες ώρες εκπαιδευτικών ειδικοτήτων, τα οποία καλύφθηκαν σταδιακά.

Το ολοήμερο πρόγραμμα λειτουργούσε έως τα τέλη Νοεμβρίου για τις τάξεις από την Α’ έως και την Δ’ μέχρι τις 14.00΄ ενώ σήμερα στη σχολική μονάδα το ολοήμερο πρόγραμμα λειτουργεί κανονικά για όλες τις τάξεις έως τις 16.15΄.

Αναφορικά με τις προσλήψεις Ειδικής Αγωγής, γνωρίζετε ότι φέτος υπήρξε ρεκόρ προσλήψεων, δηλαδή 50% περισσότερες από πέρυσι. Στην περιοχή της Ανατολικής Αττικής έχουν προσληφθεί εικοσιπέντε δάσκαλοι και δύο νηπιαγωγοί για την παράλληλη στήριξη. Έχουν γίνει εβδομήντα πέντε προσλήψεις δασκάλων κλάδων και δέκα εννέα νηπιαγωγών.

Επίσης, έχουν πραγματοποιηθεί σε τρεις φάσεις προσλήψεις ειδικοτήτων, οι οποίες είναι οι εξής: Δεκαπέντε καθηγητές αγγλικής, οκτώ γερμανικής μειωμένου ωραρίου, τριάντα ένας καλλιτεχνικών μαθημάτων, είκοσι τέσσερις φυσικής αγωγής, είκοσι πέντε μουσικής, είκοσι έξι δραματικής τέχνης και θεατρικών σπουδών και πέντε πληροφορικής.

Βεβαίως, αναγνωρίζω ότι υπάρχουν κενά σε ειδικότητες εκπαιδευτικών και στην περιοχή της Ανατολικής Αττικής. Είναι προφανές ότι είναι καλύτερη η κατάσταση από πέρυσι, αλλά αυτό δεν μας αφήνει να ησυχάσουμε.

Ξέρετε πολύ καλά ότι έχουμε ήδη σχεδιάσει -το έχουμε ήδη ανακοινώσει- ένα πρόγραμμα μαζικών προσλήψεων εκπαιδευτικών από το 2016. Ο σχεδιασμός του Υπουργείου είναι στην τριετία -αρχής γενομένης το 2016- να έχουμε προσλήψεις είκοσι χιλιάδων εκπαιδευτικών. Βρισκόμαστε στις αναγκαίες συνεννοήσεις, για να υπάρξει εξοικονόμηση χρημάτων στο πλαίσιο του Προγράμματος Δημοσιονομικής Σταθερότητας. 

Επίσης, πρέπει να σας διαβεβαιώσω ότι και τα πλασματικά κενά, τα οποία υπάρχουν στο χώρο της εκπαίδευσης –διότι υπάρχουν και τέτοια- θα αντιμετωπιστούν. Ήδη έχουμε αρχίσει μια διαδικασία έγκαιρης μελέτης υπηρεσιακών μεταβολών, ούτως ώστε τον Ιούνιο να ξέρουμε ποιες είναι οι μόνιμες οργανικές θέσεις και ποιοι θα πάνε εκεί, χωρίς καταχρηστικότητα αποσπάσεων και άλλες καταστάσεις που γνωρίζετε και εσείς, όπως όλοι μας, πάρα πολύ καλά.

Επίσης, πρέπει να σας πω ότι στην προσπάθειά μας να ανασυγκροτήσουμε το χώρο της εκπαίδευσης και να του δώσουμε μια δημοκρατική κατεύθυνση και αποτελεσματική εκπαιδευτική λειτουργία, προχωρούμε και στην επιλογή νέων διευθυντών εκπαίδευσης, που ολοκληρώνεται στο τέλος του μήνα.

Θα πω μόνο αυτό και τίποτε άλλο: Αυτό γίνεται στη βάση και της δημοκρατικής συμμετοχής των εκπαιδευτικών αλλά και στη βάση των λεγομένων αξιοκρατικών κριτηρίων. Νομίζω ότι με στη νέα εκπαιδευτική δομή θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε με τρόπο πολύ πιο ουσιαστικό και έγκαιρο προβλήματα, αρχής γενομένης μάλιστα από ειδικά ζητήματα που αναφέρατε και συγκροτούνται στο χώρο της Ανατολικής Αττικής, όπου καταρτίζουμε ένα νέο σχέδιο ειδικής αντιμετώπισης των προβλημάτων. Διότι η Ανατολική Αττική στην ουσία είναι μια νέα περιφέρεια με πληθυσμιακή έκρηξη και με έλλειψη υποδομών, όπως αναφέρατε.

Σε όλα αυτά θα υπάρχει απάντηση και σχεδιασμός το επόμενο διάστημα.

Στη δευτερολογία του ο Υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων ανέφερε τα ακόλουθα:

Κύριε συνάδελφε, θα συμφωνήσω μαζί σας ότι χρειάζεται αγώνας, διεκδίκηση, με σχέδιο όμως, όχι με άναρθρες κραυγές και όχι διαλύοντας την απόπειρα κοινωνικού και εθνικού διαλόγου για την εκπαίδευση...

…διότι δυστυχώς στελέχη του κόμματός σας πρωτοστάτησαν στο να ματαιωθεί, να μην αρχίσει καν η πρώτη δημόσια ημερίδα του κοινωνικού και εθνικού διαλόγου προχθές στο Ίδρυμα Παστέρ. Εάν πιστεύετε ότι αυτή είναι η έννοια του αγώνα, κάνετε λάθος. Αυτός δεν είναι αγώνας, δεν είναι διεκδίκηση. Το να μην κάνουμε διάλογο με κριτική…

…με αντιπαραθέσεις, καμία αντίρρηση, αλλά να κάνουμε παρουσίαση προτάσεων και όχι γενικά να εκπέμπουμε μια συνθηματολογία και κατάρες. Εάν –λέω- δεν γίνουν όλα αυτά, τότε αυτός δεν είναι αγώνας, είναι επαναστατική γυμναστική. Σε εισαγωγικά και το «επαναστατική» και το «γυμναστική».

Παρ’ όλα αυτά, όμως, περιμένουμε εμείς τις προτάσεις του ΚΚΕ μέσα στην πραγματικότητα που σήμερα υπάρχει, μια σκληρή πραγματικότητα την οποία δεν μπορούμε να μην λάβουμε υπόψη μας. Δεν πρέπει να υποταχθούμε, δεν πρέπει να αμυνθούμε μόνο, πρέπει να έχουμε ένα σχέδιο ανάπτυξης του σχολειού, του δημοκρατικού, δημόσιου, δωρεάν σχολείου.

Αναγνωρίζω ότι αυτή η συζήτηση, αυτός ο δημόσιος διάλογος, όπου θα εμφανίσουμε προτάσεις και δεσμεύσεις συγκεκριμένες, ίσως να ενοχλεί ορισμένους, αλλά είναι αναγκαίος, για να ξαναγίνει η εκπαίδευση αντικείμενο δημόσιου κοινωνικού ενδιαφέροντος και να ξεφύγει από τη μέγγενη των νεοφιλελεύθερων δογμάτων της υποτιθέμενης οικονομικής αποτελεσματικότητας.

Αναφερθήκατε σε δύο άρθρα του συναδέλφου κ. Τριανταφυλλίδη. Είναι προσωπικές του απόψεις που δεν απηχούν τον προβληματισμό του Υπουργείου και της Κυβέρνησης για το θέμα της εκπαίδευσης. Το ότι δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα «ΑΥΓΗ» αυτό δεν συνιστά κάποιο «επιβαρυντικό» στοιχείο. Αυτή είναι η ελευθερία της διατύπωσης των απόψεων. Δεν είναι ένα κομματικό όργανο οπωσδήποτε, είναι μία αριστερή εφημερίδα γνώμης η εφημερίδα «ΑΥΓΗ».

Θα είχε μεγάλο ενδιαφέρον να μαθαίναμε και τους προβληματισμούς στο δικό σας κόμμα, εάν υπάρχουν, για τα θέματα της εκπαίδευσης σε ένα δημόσιο διάλογο. Δεν μπορεί να γίνεται ο διάλογος κεκλεισμένων των θυρών για τέτοια ζητήματα.

Λέω, στο κόμμα σας δεν αναπτύσσεται διάλογος εσωτερικά γύρω από τα θέματα της εκπαίδευσης; Αντί να μαθαίνουμε μία απόφαση, ας ακούσουμε όλες τις απόψεις, που ενδεχομένως να υπάρχουν και σε εσάς. Αυτό σημαίνει δημοκρατικός διάλογος και όχι διάλογος προσχηματικός, σε πλαίσιο κομματικό και με κεκλεισμένες τις πόρτες.

Ο δικός μας διάλογος δεν είναι προσχηματικός, δεν έχουμε προειλημμένες αποφάσεις. Βήμα-βήμα προχωρούμε και θα υπάρξει σίγουρα αποτελεσματική απάντηση, όσο μπορούμε, με ένα σχέδιο εκπαιδευτικής δημοκρατικής μεταρρύθμισης, με στόχο να υπάρξει δεκατετράχρονη υποχρεωτική εκπαίδευση στη χώρα μας, συμπεριλαμβανομένου και του ολοήμερου σχολείου παντού. Τέτοια βήματα θα τα δείτε, θα γίνουν από τον Σεπτέμβριο, με ένα πρόγραμμα μαζικών –το τονίζουμε- διορισμών.

Συνεπώς, μέσα στις δύσκολες δημοσιονομικές συνθήκες θα δείτε ότι μία Κυβέρνηση της Αριστεράς θέτει το θέμα της ανασυγκρότησης του κοινωνικού κράτους με καρδιά την εκπαίδευση και την υγεία σε προτεραιότητα.