Αναφορά στο άρθρο 16 του Συντάγματος, το οποίο ορίζει ρητά τη δημόσια και δωρεάν παιδεία, έκανε η Αναπληρώτρια Υπουργός Παιδείας Σία Αναγνωστοπούλου, τοποθετούμενη για το θέμα των μεταπτυχιακών που τέθηκε μεταξύ των άλλων θεμάτων σε ερώτηση του Βουλευτή της Δημοκρατικής Συμπαράταξης ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ Ιωάννη Μανιάτη.

«Για τα μεταπτυχιακά είναι άλλη ιστορία. Η θέση η δική μου είναι ότι στο άρθρο 16 υπάρχει ρητά δημόσια και δωρεάν παιδεία. Να τα συζητήσουμε όλα όσα φέρουμε, αλλά θα ξεκινάμε απ’ αυτό» δήλωσε η Σία Αναγνωστοπούλου ενώ τοποθετούμενη στο θέμα της λειτουργίας του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών στο Ναύπλιο τόνισε ότι η δική της θέση είναι ότι δύσκολα πρέπει να ανοίγει ένα τμήμα της ανώτατης εκπαίδευσης και άλλο τόσο δύσκολα πρέπει να κλείνει.

Η Σία Αναγνωστοπούλου αναφέρθηκε για ακόμη μια φορά  στην προχειρότητα που χαρακτήρισε την δημιουργία τμημάτων ΑΕΙ κατά το παρελθόν, φέρνοντας ως παράδειγμα τα όσα αναφέρει η αξιολόγηση της ΑΔΙΠ για το τμήμα του Ναυπλίου:

Οι αρχικοί προγραμματικοί στόχοι του τμήματος, αποφασίστηκαν με προχειρότητα στη φάση της ίδρυσής του και σε κυβερνητικό και σε ακαδημαϊκό επίπεδο…

Η Σία Αναγνωστοπούλου επανέλαβε τη θέση της ότι δύσκολα πρέπει να κλείνουν τμήματα, υπογραμμίζοντας ότι «εμείς με το ΑΘΗΝΑ είδαμε ένα πράγμα, να μπαίνουν και να βγαίνουν σαν πινέζες από τον χάρτη τα τμήματα, χωρίς κανένα ακαδημαϊκό κριτήριο».

Δεν είμαστε αυτής της άποψης. Εμείς δεν θεωρούμε ότι το Τμήμα του Ναυπλίου πρέπει να το βγάλουμε από τον χάρτη, έτσι. Ίσα ίσα, το αντίθετο, τμήματα τέτοια πρέπει να ενδυναμωθούν και πρέπει να βρούμε τους τρόπους να ενδυναμωθούν» δήλωσε η Αναπληρώτρια Υπουργός 

«Έχουμε φτάσει στο σημείο να τσακώνονται οι δήμαρχοι μεταξύ τους για το ποιος θα κρατήσει Τμήμα στην περιοχή του. Και εκεί οι πελατειακές σχέσεις, βέβαια, ανθούν και το ξέρετε πάρα πολύ καλά» επεσήμανε η Υπουργός ενώ αναφερόμενη στο μεταπτυχιακό του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Ναυπλίου  δήλωσε:

Ενώ εδώ η αξιολόγηση λέει ότι για να φτιαχτεί μεταπτυχιακό πρόγραμμα, πρέπει να ενδυναμωθεί το προπτυχιακό, εγώ αυτό που διαπίστωσα είναι ότι υπάρχει μεταπτυχιακό και μάλιστα με υψηλά δίδακτρα, 1.400 ευρώ, περίπου, ο φοιτητής ανά εξάμηνο. Εδώ είναι μια άλλη μεγάλη συζήτηση που πρέπει να κάνουμε. Δηλαδή, να το φτιάξουμε, να ενισχυθεί το προπτυχιακό, να ενισχυθεί και το μεταπτυχιακό, αλλά δεν φτιάχνεις μεταπτυχιακό στον αέρα και μάλιστα με δίδακτρα.

Ακολουθεί αναλυτικά η απάντηση της Αναπληρώτριας Υπουργού:

Πρωτολογία

Κύριε Μανιάτη, ανοίγουμε μια μεγάλη συζήτηση. Έχει ανοίξει βέβαια η συζήτηση και με άλλες επίκαιρες ερωτήσεις εδώ στη Βουλή και για τμήματα ΤΕΙ κ.λπ.

Θα πω κατ’ αρχάς ότι η δική μου θέση, όπως την έχω εκφράσει κι εδώ στη Βουλή, είναι ότι δύσκολα πρέπει να ανοίγει ένα τμήμα της ανώτατης εκπαίδευσης και άλλο τόσο δύσκολα πρέπει να κλείνει.

Δεν θα σχολιάσω τι είπε ο κ. Πελεγρίνης, αν το είπε στην τηλεόραση, γιατί περί δήλωσης στην τηλεόραση επρόκειτο. Δεν έχει ανοίξει το Υπουργείο τέτοιο θέμα για να κλείσει το Τμήμα Θεατρικών Σπουδών. Να μιλήσουμε λίγο επί της ουσίας γι’ αυτά τα θέματα των τμημάτων των ΑΕΙ.

Θέλω να πω –το είπα και την Παρασκευή σε αντίστοιχη ερώτηση– ότι η προχειρότητα που χαρακτήρισε την δημιουργία τμημάτων ΑΕΙ σ’ αυτή τη χώρα είναι άνευ προηγουμένου.

Πολλές φορές –και πριν, που ήμασταν στην Επιτροπή Οικονομικών- μας έχετε κατηγορήσει για ανικανότητα, προχειρότητα και τελευταίως έχει προστεθεί και το ρουσφέτι. Εάν δει κανείς πώς φτιάχτηκε ο χάρτης των Ανώτατων Ιδρυμάτων, θα καταλάβει τι εννοείτε. Ξέρετε καλύτερα από μας.

Θα σας διαβάσω ένα απόσπασμα από την αξιολόγηση της ΑΔΙΠ τον Φεβρουάριο του 2014 για το τμήμα του Ναυπλίου: «Οι αρχικοί προγραμματικοί στόχοι του τμήματος, αποφασίστηκαν με προχειρότητα στη φάση της ίδρυσής του και σε κυβερνητικό και σε ακαδημαϊκό επίπεδο. Ο κατ’ αρχήν σχεδιασμός προέβλεπε ότι θα δημιουργείτο στο Ναύπλιο πανεπιστημιακού επιπέδου τμήμα χορού. Στη συνέχεια, το αρχικό σχέδιο τροποποιήθηκε και ιδρύθηκε ως Τμήμα Θεατρικών Σπουδών, αλλά επειδή ήταν κοντά γεωγραφικά το Θεατρικών Σπουδών της Αθήνας και της Πάτρας, τότε αποφασίστηκε να φτιαχτεί Θεατρικών Σπουδών κατά τα πρότυπα του ΑΠΘ», δηλαδή της Θεσσαλονίκης.

Καταλαβαίνετε και μόνο από αυτό πώς φτιάχτηκαν τα τμήματα. Δεν είναι τυχαίο ότι το εν λόγω τμήμα φτιάχνεται το 2003, παραμονές των Ολυμπιακών Αγώνων, όπου έχουμε μια εκτόξευση των τμημάτων. Πληροί τις προϋποθέσεις αυτό το τμήμα για να υπάρχει – αν κάνουμε μια επί της ουσίας συζήτηση;

Για μένα ένα τμήμα θεατρικών σπουδών στο Ναύπλιο, σας το είπα και όταν με επισκεφτήκατε στο γραφείο μου και το εννοώ, δίπλα στην Επίδαυρο είναι ένα τμήμα που έχει λόγο ύπαρξης, γιατί μπορεί να έχει μια διαπολιτισμική λειτουργία ειδικά σε αυτόν τον χώρο. Το τμήμα, όμως, όλα αυτά τα χρόνια φρόντισε να είναι σε μια τέτοια κατάσταση, να έχει τις κτιριακές υποδομές, να έχει το ανθρώπινο δυναμικό, από το 2003 μέχρι το 2010;

Εκεί θα βρούμε προβλήματα. Δηλαδή, όπως λέει και η αξιολόγηση –εσείς θεωρείτε την αξιολόγηση το άπαν και γι’ αυτό την επικαλούμαι- εκτός από ένα κτίριο –που δεν θυμάμαι τώρα ποιο ακριβώς είναι, να μην ψάχνω- τα άλλα όλα, οι κτιριακές υποδομές πάσχουν στο Ναύπλιο στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών. Και αυτό είναι ένα ζήτημα. Πάσχει επίσης και από ακαδημαϊκό προσωπικό, από μέλη ΔΕΠ. Ευτυχώς, αναφέρει η έκθεση χαρακτηριστικά, υπάρχει ένα μέλος ΕΤΕΠ –από αυτά που δεν είχατε διορίσει από το 2008 μέχρι προχθές, που τους διορίσαμε εμείς τους ανθρώπους, που είχαν εκλεγεί και δεν είχαν προσληφθεί–, που είναι η ψυχή του Τμήματος.

Θέλω, να πω, κύριε Μανιάτη, με αυτό ότι αυτό που λέω το εννοώ: Δύσκολα πρέπει να κλείνουν τμήματα, πάρα πολύ δύσκολα. Εμείς με το ΑΘΗΝΑ είδαμε ένα πράγμα, να μπαίνουν και να βγαίνουν σαν πινέζες από τον χάρτη τα τμήματα, χωρίς κανένα ακαδημαϊκό κριτήριο. Δεν είμαστε αυτής της άποψης. Εμείς δεν θεωρούμε ότι το Τμήμα του Ναυπλίου πρέπει να το βγάλουμε από τον χάρτη, έτσι. Ίσα ίσα, το αντίθετο, τμήματα τέτοια πρέπει να ενδυναμωθούν και πρέπει να βρούμε τους τρόπους να ενδυναμωθούν.

Αλλά να πω μόνο μια λέξη, κυρία Πρόεδρε: Ενώ εδώ η αξιολόγηση λέει ότι για να φτιαχτεί μεταπτυχιακό πρόγραμμα, πρέπει να ενδυναμωθεί το προπτυχιακό, εγώ αυτό που διαπίστωσα είναι ότι υπάρχει μεταπτυχιακό και μάλιστα με υψηλά δίδακτρα, 1.400 ευρώ, περίπου, ο φοιτητής ανά εξάμηνο. Εδώ είναι μια άλλη μεγάλη συζήτηση που πρέπει να κάνουμε. Δηλαδή, να το φτιάξουμε, να ενισχυθεί το προπτυχιακό, να ενισχυθεί και το μεταπτυχιακό, αλλά δεν φτιάχνεις μεταπτυχιακό στον αέρα και μάλιστα με δίδακτρα.

Δευτερολογία

Κύριε Μανιάτη, σας παρακαλώ μην βάζετε στο στόμα μου πράγματα που δεν είπα. Και αν θα πέσω στην θάλασσα θα το δούμε στη συνέχεια.

Εγώ είπα ευθύς εξ αρχής ότι δύσκολα πρέπει να κλείνουν τα Τμήματα, όπως δύσκολα πρέπει να ανοίγουν. Άρα, δεν υπάρχει κανένα τέτοιο θέμα. Το είπα  κατηγορηματικά και εδώ και όταν ήρθατε στο γραφείο μου. Ένα Τμήμα Θεατρικών Σπουδών στο Ναύπλιο, δίπλα από την Επίδαυρο, είναι πάρα πολύ σημαντικό για εμένα και δεν το παίρνω πίσω. Μην μου λέτε, όμως, τώρα να βάλουμε ακαδημαϊκά κριτήρια. Αλήθεια, βάλατε ακαδημαϊκά κριτήρια για το ΑΘΗΝΑ;

Επειδή το είχα εύκαιρη ερώτηση προχθές, όταν κλείνετε ένα Τμήμα Δασοπονίας στην Καρδίτσα με απίστευτη κτηριακή υποδομή, που λειτουργούσε επί τριάντα δύο χρόνια, και το συγχωνεύετε με το Καρπενήσι, είναι τυχαίο; Δεν ξέρω ποια ήταν τα ακαδημαϊκά κριτήρια αυτά. Δεν είπα να μην υπάρχει στο Καρπενήσι, αλλά ξέρετε πού έχουμε φτάσει τώρα; Έχουμε φτάσει στο σημείο να τσακώνονται οι δήμαρχοι μεταξύ τους για το ποιος θα κρατήσει Τμήμα στην περιοχή του. Και εκεί οι πελατειακές σχέσεις, βέβαια, ανθούν και το ξέρετε πάρα πολύ καλά.

Δεν έκανα εγώ κριτική στο Τμήμα. Ίσα - ίσα, όπως λέει και η αξιολόγηση στην οποία δίνετε εσείς πολύ βάση -και το ξέρω και εγώ από προσωπική εμπειρία ως πανεπιστημιακή δάσκαλος- το ακαδημαϊκό προσωπικό, όσο είναι, είναι πολύ υψηλών προσόντων και ξεπερνάει εαυτόν για να μπορεί να το λειτουργήσει. Και όντως ο Δήμος του Ναυπλίου έχει παραχωρήσει στο Τμήμα.

Αυτό που είπα και σε αυτό που επιμένω είναι ότι άνοιξε το Τμήμα το 2003. Το ήθελε η Κυβέρνησή σας. Το ήθελαν και οι επόμενοι. Σε αυτό το Τμήμα δεν έπρεπε να δοθεί ενίσχυση; Και περιμένουμε να φτάσει η κρίση για να έρθετε να μου πείτε εμένα αν θα κλείσει ή αν θα είναι ανοικτό; Και μου λέτε ότι δεν έχει αυτό, δεν έχει εκείνο; Βεβαίως, θα έπρεπε να τα έχει αυτά.

Αφήστε με να τελειώσω και μπορείτε να τα πείτε, αν το επιτρέψει η κυρία Πρόεδρος.

Αυτό που λέω εγώ, λοιπόν, για να μην δημιουργούνται και εντυπώσεις, είναι ότι τίποτα δεν υπάρχει πίσω από το μυαλό μας για το συγκεκριμένο Τμήμα. Αρχίζουμε και βλέπουμε την παράνοια του συστήματος στον ακαδημαϊκό χάρτη της χώρας -παράνοια εντελώς!- και με τη δημιουργία και με τη συγχώνευση. Τμήματα όμως, όπως του Ναυπλίου, έχουν τα εχέγγυα και η περιοχή μπορεί να σηκώσει τέτοιου είδους τμήματα. Αυτό έχω να πω.

Για τα μεταπτυχιακά είναι άλλη ιστορία. Η θέση η δική μου είναι ότι στο άρθρο 16 υπάρχει ρητά δημόσια και δωρεάν παιδεία. Να τα συζητήσουμε όλα όσα φέρουμε, αλλά θα ξεκινάμε απ’ αυτό.