04-07-16 Εγκύκλιος σχετικά με την εγγραφή αλλοδαπών μαθητών με ελλιπή δικαιολογητικά σε σχολικές μονάδες Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης της χώρας
Κατόπιν ερωτημάτων που υποβάλλονται στην Υπηρεσία μας αναφορικά με προβλήματα που δημιουργούνται σε σχολεία Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης με την εγγραφή και τη φοίτηση μαθητών από ξένα σχολεία σε ελληνικά σχολεία της χώρας, οι οποίοι προσέρχονται με ελλιπή ή χωρίς δικαιολογητικά, σας γνωστοποιούμε τα ακόλουθα:
Για την εγγραφή μαθητών από ξένα σχολεία σε σχολεία Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης της χώρας, εφόσον είναι κάτοχοι «ενδεικτικού ή αποδεικτικού σπουδών ή άλλου σχετικού αποδεικτικού στοιχείου της μαθητικής κατάστασής τους», ισχύουν οι διατάξεις του αρ. 3 του Π.Δ. 182/1984 (60 Α΄), όπου ορίζεται ότι εγγράφονται οποτεδήποτε μέσα στο διδακτικό έτος και τα δικαιολογητικά εγγραφής τους πρέπει να είναι επίσημα μεταφρασμένα, σύμφωνα με τις με αρ. πρ. Γ2/7268/02-10-1995 και Γ2/990/05-10-1998 εγκυκλίους του ΥΠ.Π.Ε.Θ.
Επίσης, σύμφωνα με το αρ. 21, παρ. 7,8 του Ν. 4251/2014 (80 Α΄): «Για την εγγραφή ανήλικων πολιτών τρίτων χωρών στα ελληνικά σχολεία, όλων των βαθμίδων, απαιτούνται τα αντίστοιχα με τα προβλεπόμενα για τους ημεδαπούς δικαιολογητικά. Κατ` εξαίρεση, με ελλιπή δικαιολογητικά μπορεί να εγγράφονται στα δημόσια σχολεία και τέκνα πολιτών τρίτων χωρών, εφόσον: α. Προστατεύονται από το ελληνικό κράτος ως δικαιούχοι διεθνούς προστασίας και όσων τελούν υπό την προστασία της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών, β. Προέρχονται από περιοχές στις οποίες επικρατεί έκρυθμη κατάσταση, γ. Έχουν υποβάλει αίτηση για τη χορήγηση ασύλου, δ. Είναι πολίτες τρίτων χωρών που διαμένουν στην Ελλάδα, ακόμη και αν δεν έχει ρυθμισθεί η νόμιμη διαμονή τους σε αυτήν».
Στις περιπτώσεις που, βάσει των ανωτέρω διατάξεων, δεν προσκομίζονται επαρκή δικαιολογητικά για την εγγραφή ανήλικων μαθητών τρίτων χωρών σε σχολεία Δ.Ε., ο/η Διευθυντής/-ντρια της εν λόγω σχολικής μονάδας οφείλει, μετά την εγγραφή του μαθητή, να προβεί στις ακόλουθες ενέργειες:
Α. Ενημερώνει τους κηδεμόνες σχετικά με τις ελλείψεις στα έγγραφα και αφήνει εύλογο περιθώριο προσκόμισής τους. Παράλληλα, ο Διευθυντής επισημαίνει ότι οι σχετικές ενέργειες εντάσσονται στο πεδίο της άσκησης της επιμέλειας εκ μέρους τους. Σε περίπτωση που οι κηδεμόνες δεν επιδεικνύουν τη δέουσα επιμέλεια ή υποκρύπτονται άλλοι λόγοι (λ.χ. ψευδής δήλωση στοιχείων μαθητή), το σχολείο τους ενημερώνει εκ νέου ως προς την ευθύνη τους και τις συνέπειες της πλημμελούς άσκησης της επιμέλειας, με την επισήμανση ότι «ο πατέρας ή η μητέρα παραβαίνουν τα καθήκοντα που τους επιβάλλει το λειτούργημά τους για την επιμέλεια του προσώπου του τέκνου (..) ή αν ασκούν το λειτούργημα αυτό καταχρηστικά ή δεν είναι σε θέση να ανταποκριθούν σε αυτό, το δικαστήριο μπορεί, εφόσον το ζητήσουν ο άλλος γονέας, (..) ο εισαγγελέας ή και αυτεπαγγέλτως, να διατάξει οποιοδήποτε πρόσφορο μέτρο» (άρθ. 1518 και 1531 επ. ΑΚ).
Β. Το σχολείο υποδεικνύει τους φορείς στους οποίους μπορεί να απευθυνθεί ο ενδιαφερόμενος για τη συμπλήρωση των δικαιολογητικών και υποστηρίζει κατά το δυνατό τη σχετική διαδικασία. Για το σκοπό αυτό το σχολείο μπορεί να ζητήσει τη συνδρομή της κοινωνικής υπηρεσίας του οικείου δήμου ή άλλου φορέα. Μέχρι τη συμπλήρωση των δικαιολογητικών, ο μαθητής εγγράφεται στο σχολείο με τα στοιχεία που δηλώνει με Υπεύθυνη Δήλωση ο κηδεμόνας του.
Γ. Σε περίπτωση που οι κηδεμόνες του μαθητή αιτιολογήσουν την αδυναμία προσκόμισης δικαιολογητικών για αντικειμενικούς λόγους, (λ.χ. φόβο δίωξης στη χώρα προέλευσης) ενημερώνονται οι αρμόδιες Διευθύνσεις του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων (Δ/νση Παιδείας Ομογενών, Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης, Ξένων και Μειονοτικών Σχολείων (Δ.Π.Ο.Δ.Ε.Ξ.Μ.Σ.) ή Δ/νση Σπουδών, Προγραμμάτων και Οργάνωσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (Δ.Σ.Π.Ο.Δ.Ε.), κατά το μέρος που τους αφορά) για το σύνολο των σχετικών εκκρεμοτήτων, προκειμένου να προβούν στις απαραίτητες ενέργειες για να λυθεί το πρόβλημα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο προς το συμφέρον του παιδιού, όπως επικοινωνία με Πρεσβείες, Προξενικές Αρχές της χώρας (Δ/νση Π.Ο.Δ.Ε.Ξ.Μ.Σ.) ή δίδεται εντολή για διεξαγωγή κατατακτήριων εξετάσεων (Δ/νση Σ.Π.Ο.Δ.Ε.).
Δ. Σε ό,τι αφορά τις περιπτώσεις αλλοδαπών μαθητών, των οποίων οι κηδεμόνες δεν προβαίνουν αποδεδειγμένα σε ενέργειες συμπλήρωσης των δικαιολογητικών τους, χωρίς να τεκμηριώνουν και την αδυναμία προσκόμισης αυτών, το σχολείο ενημερώνει εγγράφως εκ νέου στη διάρκεια του έτους τους κηδεμόνες, ως προς την ευθύνη τους και τις συνέπειες της πλημμελούς άσκησης της επιμέλειας. Εφόσον, εξακολουθεί να υπάρχει ρητή ή σιωπηρή άρνηση συνεργασίας του κηδεμόνα με το σχολείο για την τακτοποίηση των δικαιολογητικών του μαθητή ο γονέας/κηδεμόνας ενημερώνεται ότι θα ζητηθεί η συνδρομή του εισαγγελέα για τη διευθέτηση του προβλήματος με βάση τα παραπάνω, ώστε να γίνουν οι αναγκαίες ενέργειες προς το συμφέρον του παιδιού. Εφόσον, εξακολουθεί να υφίσταται η αδικαιολόγητη εκκρεμότητα ως προς ορισμένο ή ορισμένους αλλοδαπούς μαθητές, το σχολείο καταρτίζει σχετικό κατάλογο μαθητών τον οποίο αποστέλλει προς την αρμόδια Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Η τελευταία ακολούθως τον προωθεί στη Διεύθυνση Σπουδών, Προγραμμάτων και Οργάνωσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης της Γενικής Γραμματείας Παιδείας και Θρησκευμάτων του ΥΠ.Π.Ε.Θ.
Ε. Σύμφωνα, επίσης, με την υπ’ αριθμ. 71/2010 Γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, εάν οι ανήλικοι μαθητές προσέρχονται για εγγραφή χωρίς επίβλεψη ενηλίκου, «η έλλειψη του κηδεμόνα θα αντιμετωπίζεται με έγγραφο του Διευθυντή του σχολείου προς το δικαστήριο, με το οποίο θα γνωστοποιεί την ανάγκη ορισμού Επιτρόπου για τους εν λόγω ανηλίκους και η καταχώριση των στοιχείων της ταυτότητάς τους θα γίνει με βάση τη δήλωσή τους».
Επισημαίνουμε ότι η προσκόμιση ελλιπών δικαιολογητικών για την εγγραφή ανήλικων πολιτών τρίτων χωρών σε σχολεία Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης δεν αποτελεί λόγο για τη μη προαγωγή των εν λόγω μαθητών, παρόλο που δεν έχει ολοκληρωθεί η εγγραφή τους.
Τέλος, σας υπενθυμίζουμε ότι σύμφωνα με το με αρ. πρ. 24649/10/26-11-2010 έγγραφο του Τμήματος Νομοθετικού Συντονισμού και Ελέγχου της Διεύθυνσης Μεταναστευτικής Πολιτικής του Υπουργείου Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, για το οποίο σας ενημερώσαμε με το υπ’ αριθμ. 154543/Γ2/16-12-2010 έγγραφο της Υπηρεσίας μας, «..η πρόσβαση στην Δευτεροβάθμια εκπαίδευση των ενήλικων υπηκόων τρίτων χωρών τελεί υπό την προϋπόθεση ότι αυτοί διαμένουν νομίμως στη Χώρα..» και είναι κάτοχοι των προβλεπόμενων από το ανωτέρω σχετικό έγγραφο βεβαιώσεων.
Σε περίπτωση μεγάλου αριθμού αλλοδαπών μαθητών (μεταναστών, αιτούντων διεθνούς προστασίας κ.λ.π.) για την εγγραφή τους σε σχολεία Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης θα πρέπει να εφαρμόζονται αναλογικά οι διατάξεις του άρθρου 12 του Π.Δ. 104/1979 (Α΄23).
