25-01-17 Απάντηση Κ.Φωτάκη σε ερώτηση της ΝΔ για το ΕΛΙΔΕΚ
Η Γενική Συνέλευση του Ελληνικού Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ)
Απάντηση του Τομέα Έρευνας και Καινοτομίας του ΥΠΠΕΘ σε ερώτηση που κατέθεσε στη Βουλή, η Τομεάρχης Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων και οι τρεις αναπληρωτές τομεάρχες της ΝΔ, για «επικίνδυνη παρερμηνεία διάταξης ως προς τα προσόντα επιλογής των μελών της Γενικής Συνέλευσης του ΕΛΙΔΕΚ».
Ο Aναπληρωτής Υπουργός Έρευνας και Καινοτομίας του ΥΠΠΕΘ απαντώντας στην ερώτηση που κατατέθηκε στη Βουλή στις 16-1-17 επισημαίνει τα εξής:
Με τον Νόμο 4429/21.10.2016 δημιουργήθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα ειδικό νομικό πρόσωπο, το ΕΛΙΔΕΚ, ένας νέος θεσμός που αποτελεί βαθειά μεταρρυθμιστική τομή στο χώρο της Έρευνας στην Ελλάδα, ο οποίος εστιάζει στη στήριξη του επιστημονικού δυναμικού και της υψηλής ποιότητας έρευνας που διενεργείται στον ακαδημαϊκό και ερευνητικό χώρο.
Μέσω του θεσμού αυτού, η ίδια η ερευνητική κοινότητα από τα κάτω διαμορφώνει το τοπίο για την έρευνα, την έρευνα που συνδέεται με την επιστημονική περιέργεια. Αυτό το είδος της έρευνας είναι απαραίτητη προϋπόθεση για ποιοτικές καινοτόμες εφαρμογές με εν δυνάμει μεγάλη προστιθέμενη επιστημονική και οικονομική αξία.
Το Ίδρυμα διαθέτει διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια και κατά τα πρότυπα άλλων εθνικών οργανισμών χρηματοδότησης της έρευνας, τα όργανα διοίκησης του ορίζονται αποκλειστικά από τους εν δυνάμει δικαιούχους του, δηλαδή τους δημόσιους ακαδημαϊκούς και ερευνητικούς φορείς της χώρας χωρίς παρεμβάσεις ή άνωθεν επιβαλλόμενες επιλογές, πράγμα που διασφαλίζεται απολύτως μέσω διατάξεων που περιλαμβάνονται στον ιδρυτικό νόμο του ΕΛΙΔΕΚ και ρυθμίζουν τη σχέση της εκάστοτε κυβέρνησης με τον νέο φορέα.
Αδιαπραγμάτευτο κριτήριο για τις επιλογές του ΕΛΙΔΕΚ είναι η επιδίωξη της επιστημονικής ποιότητας και αριστείας.
Ειδικότερα,
Στο Άρθρο 7 «Γενική Συνέλευση», παρ. 1 αναφέρεται ρητά ότι «…Ως μέλη της Γ.Σ. επιλέγονται καταξιωμένοι επιστήμονες, με εκτεταμένο επιστημονικό έργο και ερευνητική εμπειρία».
Επίσης στην παρ. 2δ του ίδιου Άρθρου αναφέρεται καθαρά για την αξιολόγηση των υποψηφιοτήτων από τις Συγκλήτους των Α.Ε.Ι. και τα Δ.Σ. των φορέων καθώς και στις σχετικές επιστολές που απεστάλησαν στους φορείς αυτούς ότι: «Η απόφαση πρέπει να είναι αιτιολογημένη ως προς το εύρος και την ποιότητα του ερευνητικού έργου, καθώς και την ερευνητική εμπειρία των επιλεγέντων».
Επιπρόσθετα στην Αιτιολογική Έκθεση του Νόμου, Τμήμα Β επί του Άρθρου 7 αναφέρεται ρητά ότι: «Με τις διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 ορίζεται ότι η ΓΣ αποτελείται από προσωπικότητες διακεκριμένες στην έρευνα και την καινοτομία».
Κατόπιν των ανωτέρω είναι προφανές ότι τα προσόντα αφορούν πρόσωπα και όχι τους φορείς από τους οποίους ορίζονται. Τούτο προκύπτει όχι μόνο από το γράμμα του νόμου, αλλά και από την αιτιολογική έκθεση και τη συζήτηση στη Βουλή. Άλλωστε, την ερμηνεία αυτή υιοθέτησαν και όλα τα Α.Ε.Ι. και τα Ερευνητικά Κέντρα της χώρας, τα οποία ήδη υπέδειξαν τους επιστήμονες που θα στελεχώσουν τη Γενική Συνέλευση του ΕΛΙΔΕΚ. Είναι δε άξιον απορίας πώς μπορεί κανείς να αναπτύξει, πολύ περισσότερο να υιοθετήσει και να αναπαραγάγει, αυθαίρετες ‘νομικές ερμηνείες και απόψεις’, οι οποίες βρίσκονται σε πλήρη αντίθεση όχι απλώς με το νόμο, αλλά και με την κοινή αντίληψη.
Ως προς το δεύτερο ερώτημα, η επιλογή των εκπροσώπων των φορέων στην Γ.Σ. του ΕΛΙΔΕΚ, όπως αναφέρεται και στο άρθρο 7 του νόμου 4429/2016, παράγραφοι 2γ και 2δ, αλλά και στις σχετικές επιστολές που απεστάλησαν στους φορείς αναφέρεται ρητά ότι οι ίδιοι οι φορείς απευθύνουν ανοικτή πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος αναφορικά με την επιλογή των εκπροσώπων. Στη συνέχεια αξιολογούν τις υποψηφιότητες και τέλος επιλέγουν το τακτικό μέλος και τον αναπληρωτή του κατόπιν αιτιολογημένης απόφασης ως προς το εύρος και την ποιότητα του ερευνητικού έργου, καθώς και την ερευνητική εμπειρία των επιλεγέντων.
Από όλα τα παραπάνω προκύπτει ότι η διασφάλιση της ποιότητας και της αριστείας επαφίεται αποκλειστικά στους φορείς, ΑΕΙ και Ερευνητικά Κέντρα, οι οποίοι επιλέγουν τα μέλη της ΓΣ, στο πλαίσιο της ακαδημαϊκής δεοντολογίας.
Για το θέμα αυτό ο Αναπληρωτής Υπουργός Έρευνας και Καινοτομίας Κώστας Φωτάκης δήλωσε: «Οι δράσεις του ΕΛΙΔΕΚ αποσκοπούν στην τόνωση της Έρευνας στα ΑΕΙ και Ερευνητικά Κέντρα της χώρας και δημιουργούν για πρώτη φορά πολλαπλές ευκαιρίες και προοπτικές για νέους ερευνητές με τρόπο συστηματικό και συνεπή. Αποτελούν ένα πρώτο σοβαρό βήμα για την αποτροπή της μεγάλης μονόπλευρης φυγής επιστημόνων στο εξωτερικό. Περισσότεροι από 4000 νέοι επιστήμονες αναμένεται να ωφεληθούν. Για να πετύχει όμως αυτό το εγχείρημα, απαραίτητη προϋπόθεση είναι οι έννοιες της επιστημονικής ποιότητας και αριστείας, να είναι έννοιες ουσίας και όχι κενές περιεχομένου. Ατυχώς, έτσι τις χρησιμοποιούν συστηματικά ορισμένοι νεόκοποι «οπαδοί» των εννοιών αυτών, ενώ στην πράξη ουδεμία σχέση έχουν μαζί τους».
